တေမိယဇာတ်တော်ကြီး/ခက်ဆစ်အဓိပ္ပာယ်များ
၁။ အဝိဇ္ဇာ = သစ္စာ ၄-ပါးကို မသိမမြင်ခြင်း။
၂။ တဏှာ = တပ်နှစ်သက်ခြင်း။
၃။ ကိလေသာ = ညစ်နွမ်းစေတတ်, ပူလောင်စေတတ်သော တရား။
၄။ ဒေသနာ = ဘုရားဟော တရားစကား။
၅။ ဝိမုတ် = (ဝိမုတ္တိ) ကိလေသာမှ လွတ်ခြင်း။
၆။ သဏ္ဌာန် = (သဏ္ဌာန) အခြင်းအရာ အသွင်ပုံပန်း။
၇။ သစ်သစ် = မကြွင်းကျန်။
၈။ ဝေရွှန်း = ဝေ-ဝေဝေဆာဆာ၊ ရွှန်း-ပြည့်ပြည့်စုံစုံ။
၉။ ကျော်ဝှန် = ကျော်လွန်ခြင်း, ပိုလျှံခြင်း။
၁၀။ တရား ၁၀-ပါး = မဂ် ၄ပါး, ဖိုလ် ၄-ပါး, နိဗ္ဗာန်, ပရိယတ်။
၁၁။ ဒိဋ္ဌိ = အယူ။ (ဤ၌ အယူမှားကို ဆိုလိုသည်။)
၁၂။ ဝိစိကိစ္ဆာ = ယုံမှားခြင်း, မဆုံးဖြတ်နိုင်ခြင်း။
၁၃။ သစ္စာ ၄-ပါး = ဒုက္ခသစ္စာ, သမုဒယသစ္စာ, နိရောဓသစ္စာ, မဂ္ဂသစ္စာ။
၁၄။ ဋီကာ = အဋ္ဌကထာကျမ်းကို ဖွင့်ပြသောကျမ်း။
၁၅။ သုတမယ = နာကြားသဖြင့် ဖြစ်သောဉာဏ်။
၁၆။ ပြဿနာ = ခက်ခဲသော အမေး။
၁၇။ ပိဋကတ် (ပိဋကတ္တယ) = ပိဋက-သင်ကြားအပ်သောကျမ်း။ တယ- ၃-ပါး (ပိဋက ၃-ပုံ)။
၁၈။ ဇာတ်(ဇာတက) = ဇာတ-ရှေးဖြစ်ပုံအတ္ထုပ္ပတ်။ က-ဟောပြောသောစကားစဉ်။
၁၉။ ထောမနာ = ချီးမွမ်းခြင်း။
၂၀။ အန္တရာယ် = အကြားအကြား၌ ဖြစ်တတ်သောဘေးဥပဒ်။
၂၁။ ဂန္ထဂရု = ကျမ်းလေးသောအပြစ်။
၂၂။ ပုနရုတ္တိ ဒေါသ = အဖန်ဖန်အထပ်ထပ်ဆိုသော အပြစ်။
၂၃။ စောဒက = အပြစ်တင်သူ
၂၄။ ပရိဟာရ = ဖြေရှင်းခြင်း။
၂၅။ ပဏာမာရဟဘောဂုဏ် = ရှိခိုးထိုက်သောဂုဏ်။
၂၆။ အနန္တဉာဏံ = အဆုံးမရှိသောဉာဏ်။
၂၇။ အစိန္တေယျ = မကြံစည်နိုင်သောဂုဏ်။
၂၈။ အဗျာပိတဒေါသ = မပျံ့နှံသောအပြစ်
၂၉။ သံညောင်းရင့်ရူ = အသံတော်ဖြင့် ကျူးရင့်ခြင်း, ဟောပြောခြင်း။
၃၀။ အဂ္ဂသမာဓိ = အဂ္ဂ-အမြင့်မြတ်,အထွတ်အထိပ်။ သမာဓိ-တည်ကြည်ခြင်း။ မြင့်မြတ်တည်ကြည်သောမထေရ်။
၃၁။ အမှာကံ ဝံသော ပဗ္ဗဇ္ဇဝံသော = ငါတို့၏အမျိုးအနွယ်ကား ရှင်ရဟန်းပြုသော အမျိုးအနွယ်တည်း။
၃၂။ ဗြဟ္မာ = ဈာန်တရား ပွားများနေသူ။
၃၃။ မဃဒေဝ = မြင့်မြတ်၍ ပူဇော်ထိုက်သောမင်း။
၃၄။ ပဗ္ဗဇ္ဇဝင်(ပဗ္ဗဇ္ဇ-ဝံသ) = ပဗ္ဗဇ္ဇ-ရှင်,ရဟန်း,ရသေ့၊ ဝံသ-အနွယ်အဆက်။
၃၅။ သကျဝတ ဘော ကုမာရာ = အို..အချင်းတို့၊ မင်းသားများ စွမ်းဆောင်နိုင်ပေကုန်စွတကား။
၃၆။ ဥက္ကာက = ပန်းပဲဖိုကဲ့သို့ ခံတွင်းမှ အရောင်အလင်းထွက်သော မင်း။
၃၇။ သာကီ (သာကိယ) = အမျိုးမပျက်အောင် စောင့်စွမ်းသောမင်း။
၃၈။ သိဒ္ဓတ် (သိဒ္ဓတ္ထ) = အကျိုးစီးပွားဖြစ်စေတတ်သော မင်းသား။
၃၉။ စမ္ပယ် = တင့်တယ်စွာနေထိုင်ခြင်း။
၄၀။ သံသရာ = ခန္ဓာကိုယ် မပြတ်မလပ် အထပ်ထပ်ဖြစ်ခြင်း။
၄၁။ ဧသုကာရီ = အစီးအပွား ရှာဖွေလေ့ရှိသူ။
၄၂။ ဟတ္ထိပါလ = ဆင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်အပ်သူ။
၄၃။ သံဝရ = မကောင်းမှုမှ စောင့်စည်းသောမင်း။
၄၄။ ရဋ္ဌသာရ = တိုင်းပြည်၏ အနှစ်သဖွယ်ဖြစ်သောမထေရ်။
၄၅။ ဗျာဒိတ် (ဗျာဒိတ) = ဧကန် ဘုရားဖြစ်လတ္တံ့ဟု မိန့်ကြားသံ။
၄၆။ သီလဝံသ = သီလရှိသူတို့၏ အနွယ်။
၄၇။ ဗောဓိမဏ္ဍိုင် (ဗောဓိမဏ္ဍလ) = သဗ္ဗညုတဉာဏ်၏ ကြည်လင်ရာဌာန။
၄၈။ အဋ္ဌကထာ(အတ္ထကထာ) = အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို ပြဆိုသောကျမ်း။
၄၉။ သမန္တပါသာဒိတ = ပတ်ဝန်းကျင်အားလုံး ကြည်နူးဖွယ်ကောင်းသောကျမ်း။
၅၀။ သံဝဏ္ဏနာ = အကျယ်ဖွင့်ပြခြင်း။
၅၁။ လာဘ် (လာဘ) = ရအပ်သောဝတ္ထုပစ္စည်း။
၅၂။ ပူဇော် (ပူဇာ) = ပေးလှူခြင်း။
၅၃။ သက္ကာရ = ရိုသေစွာပြု၍ပေးလှူခြင်း။
၅၄။ ယာဉ် (ယာ) = နိဗ္ဗာန်သို့ ရောက်ကြောင်း။ အနိစ္စ,ဒုက္ခအနတ္တ-ဟူသော လက္ခဏာယာဉ်သုံးပါး။
၅၅။ ဝဋ် (ဝဋ္ဋ) = သံသရာ၌ ကျင်လည်ခြင်း။
၅၆။ ပယောဂသမ္ပဒါ = အားထုတ်မှုလုံ့လနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။
၅၇။ စရိုက် (စရိတ) = အလေ့အကျင့်။
၅၈။ ဒေဝဒတ် (ဒေဝ-ဒတ္တ) = ဒေဝ-နတ်, ဒတ္တ-ပေးခြင်း။ နတ်ပေးသောသား။
၅၉။ စိဉ္စမာဏဝိကာ = မန်ကျည်းပင်၌ သန္ဓေစွဲမှီသော သူငယ်မ။
၆၀။ ဣန္ဒြေ (ဣန္ဒြိယ) = စိုးအုပ်ခြင်း။ သက်ဆိုင်ရာ တရားကို စိုးအုပ်သောတရားထူး။
၆၁။ အာသယသမ္ပဒါ = တရားရစေလိုသော ဆန္ဒတော်နှင့် ပြည့်စုံခြင်း။
၆၂။ သတ္တုပကာရသမ္ပဒါ = ဝေနေယျသတ္တဝါတို့အား ကျေးဇူးပြုခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။
၆၃။ အရဟတ္တမဂ် = ရဟန္တာဖြစ်ရန်အကြောင်း။
၆၄။ အာသယာနုသယ (အာသယ-အနုသယ) = အာသယ-အလိုဆန္ဒ၊ အနုသယ-ကိန်းအောင်းနေသော ကိလေသာ။
၆၅။ ဉာဏသမ္ပဒါ = ဉာဏ်နှင့်ပြည့်စုံခြင်း။
၆၆။ ဝါသနာ = အလေ့အကျင့်။
၆၇။ ပဟာနသမ္ပဒါ = ကိလေသာပယ်ဖျောက်ခြင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။
၆၈။ အာနုဘာဝသမ္ပဒါ = တန်ခိုးအစွမ်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။
၆၉။ ရူပကာယ = ရူပ-အဆင်း။ ကာယ-ကိုယ်သဏ္ဌာန်။
၇၀။ ဖလသမ္ပဒါ = အကျိုးနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။
၇၁။ မဟာကရုဏာ = ကြီးမားသောသနားခြင်း။
၇၂။ ဟေတုသမ္ပဒါ = အကြောင်းနှင့် ပြည့်စုံခြင်း။
၇၃။ ဗုဒ္ဓပ္ပဏာမ = ဘုရားအားရှိခိုးခြင်း။
၇၄။ အာဝဋ္ဋနည်း = ဝဲလှည့်လည်သကဲ့သို့ အစိတ်ကိုဆိုက အပေါင်းကိုလည်း ယူရ၏။ အပေါင်းကိုဆိုက အစိတ်ကိုလည်း ယူရ၏။ အကြောင်းကိုဆိုက အကျိုးကိုလည်း ယူရ၏။ အကျိုးကိုဆိုက အကြောင်းကိုလည်း ယူရ၏ဟု သိစေရန် ပြဆိုချက်။
၇၅။ တိပုက္ခလနည်း = အစိတ် ၃-ပါးဖြင့် တင့်တယ်သောနည်း။
၇၆။ ဝိပဿနာ = အနိစ္စ, ဒုက္ခ, အနတ္တဟု ထူးခြားစွာ ရှုဆင်ခြင်ခြင်း။
၇၇။ သဒိသဘော (သဒိသ-ဘာဝ) = တူသည်၏အဖြစ်။
၇၈။ သဒ္ဒူပမာ = ဣဝ,ဝိယ-ကဲ့သို့ စသောသဒ္ဒါဖြင့် သိအပ်သော ဥပမာ။
၇၉။ အတ္ထူပမာ = အနက်ဖြင့်သာ သိအပ်သော ဥပမာ။
၈၀။ ဝါကျတ္ထူပမာ = ဝါကျအနက်ဖြင့် သိအပ်သော ဥပမာ။
၈၁။ ဇမ္ဗူရည်ပွင့် = ကျွန်းဦးသပြေပင်၏အသွေးအရောင် လှပသောအပွင့်။
၈၂။ ရှင်ပင့်စတေ = ဗုဒ္ဓရှင်တော်မြတ်ဘုရား၏ ဓာတ်တော်စစ်။ ဝါ၊ ဆံတော်စစ်များ ဌာပနာခြင်း။
၈၃။ သဒိသ = အတူ။
၈၄။ သဒိသီ = အတူရှိ။
၈၅။ ဝေနေယျ = ဆုံးမထိုက်သူ၊ မဂ်,ဖိုလ် ရထိုက်သူ။
၈၆။ ဝိနာယက = ဆုံးမတတ်သောဘုရား။
၈၇။ သင်္ချေပည်း၏ = သင်္ချေ-အသေင်္ချေအနန္တ၊ ပည်း၏-များပြားလှ၏။
၈၈။ ကြုံးပ = ကြုံးဝါးခြင်း။
၈၉။ ပရိယာယ် (ပရိယာယ) = အလဲအလှယ်,ပြောင်းလဲခြင်း,လှည့်စားခြင်း။
၉၀။ လော်လက် = လျှပ်ပေါ်လော်လီခြင်း။
၉၁။ လောက်လက်ခတ် = ယောက်ယက်ခတ်, မဆုံးဖြတ်နိုင်။
၉၂။ စာမရီ = အမွေးရှည်သော တိဘက်နွားမျိုး။
၉၃။ ပါရိသုဒ္ဓိ = ထက်ဝန်းကျင်စင်ကြယ်ခြင်း။
၉၄။ သာရိပုတ္တရာ = ရူပသာရီမည်သော ပုဏ္ဏေးမ၏သား။
၉၅။ အရုဏ် (အရုဏ) = နေမထွက်မီ ဦးစွာပေါ်ထွက်လာသော အရောင်။
၉၆။ သဒ္ဒသုတိ = သဒ္ဒါသံ, စကားသံ။
၉၇။ ဥပမာ = နှိုင်းယှဉ်ပြသော ထင်ရှားသောဝတ္ထု။
၉၈။ ဥပမေယျ = နှိုင်းယှဉ်အပြခံရသော မထင်ရှားသောဝတ္ထု။
၉၉။ ဂုဏ် (ဂုဏ) = ဝတ္တုဒြပ်၌မှီသော ထူးသောအခြင်းအရာ။
၁၀၀။ ဂုဏေ (ဂုဏီ) = ဂုဏ်၏ တည်ရာဝတ္ထုဒြပ်။
၁၀၁။ နယကောဝိဒ = နည်းပြလိမ္မာသည်။
၁၀၂။ ဒေါသမမီ = အပြစ်မရောက်။
၁၀၃။ နိရတ္ထက = အကျိုးမရှိ။
၁၀၄။ ကုသိုလ် (ကုသလ) = ကောင်းကျိုးကို ဖြစ်စေသောတရား။
၁၀၅။ မင်္ဂလာ = ကြီးပွားတိုးတက်စေသော တရား။
၁၀၆။ အဇ္ဈာသယ = ကြီးမားလွန်ကဲသော အလိုဆန္ဒ။
၁၀၇။ သုခသိဒ္ဓိ = ကောင်းကျိုးချမ်းသာ ပြီးပြည့်စုံခြင်း။
၁၀၈။ ပီတိ = နှစ်သက်ဝမ်းမြောက်ခြင်း။
၁၀၉။ ဗိတာန်(ဝိတာန) = မျက်နှာကြက်။
၁၁၀။ ဥဒါဟရုဏ် (ဥဒါဟရဏ) = ပုံစံသာဓက ထုတ်ဆောင်ပြခြင်း။
၁၁၁။ ပဏာမ = ရှိခိုးခြင်း။
၁၁၂။ ထောမနာ = ချီးမွမ်းခြင်း။
၁၁၃။ သံဝဏ္ဏနာကာရ = အကျယ်ဖွင့်ဆိုသော အခြင်းအရာ။
၁၁၄။ ဥယျောဇဉ် (ဥယျောဇန) = တိုက်တွန်းခြင်း။
၁၁၅။ ပဋိညာဉ် (ပဋိညာ) = တာဝန်ခံခြင်း။
၁၁၆။ ဂန္ထာရမ္ဘပုဗ္ဗက = ကျမ်းပြုစကားဦး ဝါ၊ ကျမ်းမရေးမီ ဦးစွာဆိုအပ်သောစကား။
၁၁၇။ မဟာကရုဏာ = ကြီးမားသောသနားခြင်း။
၁၁၈။ စကြဝဠာ = ၄-ကျွန်း ၁-မြင်းမိုရ်ကို စကြဝဠာ တစ်တိုက် ခေါ်သည်။
၁၁၉။ ဇမ္ဗူကျွန်း = ကျွန်းဦးကျွန်းထိပ်၌ သပြေပင်ရောက်သော ကျွန်းကြီး။
၁၂၀။ သောင်းတိုက် = စကြဝဠာတိုက်ပေါင်း ၁-သောင်း။
၁၂၁။ မျှို့ = ကျက်သရေမင်္ဂလာ။
၁၂၂။ ပြည်သာနိဗ္ဗူ = သာယာသော နိဗ္ဗာန်ပြည်။
၁၂၃။ ၈-ပါးပရိသတ် = စတုမဟာရာဇ်နတ်, တာဝတိံသာနတ်, မာရ်နတ်, ဗြဟ္မာ, ရဟန်း, ပုဏ္ဏား, သူကြွယ်, မင်းမျိုး။
၁၂၄။ သာဝတ္ထိ = သဝတ္ထရသေ့၏ နေရာဟောင်းဖြစ်သော ပြည်။ ဝါ၊ ရွှေငွေစသော ဥစ္စာအပြည့်အစုံရှိသော ပြည်။
၁၂၅။ အနာထပိဏ် (အနာထပိဏ္ဍိက) = ကိုးကွယ်ရာမဲ့သူတို့အား အစားအစာ ပေးကမ်းသောသူဌေး။
၁၂၆။ ဝိမုတ် (ဝိမုတ္တိ) = ကိလေသာမှ လွတ်ခြင်း။
၁၂၇။ ဘိသိက် (အဘိသေက) = ဦးထိပ်၌ သွန်းလောင်းခြင်း။
၁၂၈။ မြေအချက် = အချက်အချာဖြစ်သောမြေ။ ဝါ၊ ချက်တိုင်သဖွယ် ဇမ္ဗူကျွန်း၏ဗဟိုအလယ်ကျသောမြေ။
၁၂၉၊ မဟာဘိနိက္ခမ = မြတ်သော တောထွက်ခြင်း။
၁၃၀။ အတ္ထုပ္ပတ် (အတ္ထုပ္ပတ္တိ) = အကြောင်းအရာ ဖြစ်ပုံပျက်ပုံ။
၁၃၁။ နိမိတ်ဖတ် = ကောင်း,မကောင်းနှင့် ကြောင်းကျိုး ဟောပြခြင်း။
၁၃၂။ ပုရောဟိတ် (ပုရောဟိတ) = ပြည်ကျိုးဆောင် မင်းဆရာ။
၁၃၃။ ဥယျာဉ် (ဥယျာန) = ဥ-ဥလ္လာကန၊ မော်ကြည့်ခြင်း၊ ယာန-လာရောက်ခြင်း။ အဆန်းတကြယ်ရှုလိုသူတို့ လာရောက်ရာ မြိုင်တော။
၁၃၄။ ညောင်ဗုဒ္ဓဟေ = သဗ္ဗညုတဉာဏ် ရရာရကြောင်း, ဘုရားဖြစ်ရာဖြစ်ကြောင်း ညောင်ပင်။
၁၃၅။ မာရ် (မာရ) = သတ်ပုတ်ညှဉ်းဆဲတတ်သော နတ်ဆိုး။
၁၃၆။ နိဗ္ဗူအောင်ခန်း = ကိလေသာရန်ကိုအောင်ရာ နိဗ္ဗာန်ရွှေပြည်။
၁၃၇။ သရဖူ = ဘုရင်များ၏ ဦးစွပ်။
၁၃၈။ မှန်ကူသင်းကျစ် = မှန်ကူ-မျက်မှောင်ကြား၌ ခြယ်သော အပြောက်။ သင်းကျစ်-ဘုရင်များ၏ဦးရစ်ခေါင်းပေါင်း။
၁၃၉။ ဂန္ဓကုဋိ = နံ့သာမွှေးထုံအပ်သော ကျောင်းငယ်။
၁၄၀။ ပညတ်တင်၍ = ဝေါဟာရစကားစဉ် တင်၍။
၁၄၁။ ၄-ပါးသော နိမိတ် = သူအို,သူနာ,သူသေ,ရဟန်း။
၁၄၂။ ပါရမီ = နိဗ္ဗာန်တစ်ဘက်သို့ ကူးလိုသူတို့၏အကျင့်။
၁၄၃။ ၅-သွယ်သောတရား = သင်္ခါရ,ဝိကာရ,လက္ခဏ,နိဗ္ဗာန်,ပညတ်။ ဉေယျဓံတရား၅-ပါး။
၁၄၄။ သံသရာ = ဘဝအတန်တန် ခန္ဓာဝန်မပြတ် တရစပ်ဖြစ်ရခြင်း။
၁၄၅။ သနင်း = မင်းမြတ်။
၁၄၆။ လက္ခဏာ = အမှတ်အသား။
၁၄၇။ သံဝေဂ = ထိတ်လန့်ကြောက်ရွံ့ခြင်း။
၁၄၈။ ဈာန် (ဈာန) = နီဝရဏများကို ရှို့မြိုက်ပယ်သတ်သော တရား။
၁၄၉။ အဘိညာဉ် (အဘိညာဏ) = လွန်ကဲထူးမြတ်သော အသိဉာဏ်။
၁၅၀။ နိရောဓသမာပတ် = စိတ်, စေတသိက်, စိတ္တဇရုပ်တို့၏ ပိုင်းခြားသောကာလအတိုင်း၌ ချုပ်ငြိမ်းခြင်းသို့ရောက်ခြင်း။
၁၅၁။ အဇ္ဈတ္တသန္တာန် (အဇ္ဈတ္တသန္တာန) = အစဉ်မပြတ်ဖြစ်နေသော မိမိကိုယ်ခန္ဓာ။
၁၅၂။ ဝဇိရစိန် = အရာဟူသမျှ ဖောက်ထွင်းနိုင်သော သိကြားမင်းစွဲကိုင်သော လက်နက်ထူး။ ဝါ၊ အရာဟူသမျှ အရောင်ဖြင့်ဖောက်ထွင်းနိုင်သော ရတနာထူး။
၁၅၃။ သင်္ခမ်း = သူတော်သူမြတ်တို့နေရာဌာန။
၁၅၄။ ကာမဂုဏ် (ကာမဂုဏ) = အလိုရှိအပ်,နှစ်သက်အပ်သော အာရုံ ၅-ပါးအစုံ။
၁၅၅။ မသေဆေး = မသေရာနိဗ္ဗာန်သို့ ရောက်ကြောင်း-မဂ္ဂင်။
၁၅၆။ နိက္ခမပါရမီ = ကာမနယ်မှ ထွက်မြောက်ကြောင်း ပါရမီအကျင့်။
၁၅၇။ ဝှဲချီး = ချီးမြှောက်သည်။
၁၅၈။ ဉာဏသမ္ပယုတ် = ဉာဏ်နှင့် ယှဉ်သည်။
၁၅၉။ စိတ္တုပ္ပါဒ် (စိတ္တ-ဥပ္ပါဒ) = စိတ္တ-စိတ်။ ဥပ္ပါဒ-ဖြစ်ခြင်း။
၁၆၀။ ဇော (ဇဝန) = အရှိန်အဟုန်နှင့်တကွ ရှိသောစိတ်။
၁၆၁။ အာဝဇ္ဇန်း (အာဝဇ္ဇန) = နှလုံးသွင်းခြင်း။
၁၆၂။ မဉ္ဇု = သာယာခြင်း။
၁၆၃။ သဝဏီယ = နာပျော်ဖွယ်ရှိခြင်း။
၁၆၄။ ဂုဏ် ၈-အင် = ကြည်လည်သန့်ရှင်းခြင်း။သာယာခြင်း။ သိလွယ်ခြင်း။ နာပျော်ဖွယ်ရှိခြင်း။ ဖရိုဖရဲမရှိခြင်း။ လုံးလုံးစည်းစည်းရှိခြင်း။ နက်နဲခြင်း။ ပဲ့တင်ထပ်ခြင်းဟူသော ဗုဒ္ဓ၏ အသံတော်ဂုဏ်အင် ၈-ပါး။
၁၆၅။ ဗာရာဏသီ (ဝါနရ သီသ) = မျောက်ဦးခေါင်းရှိသော မြို့။ ဝါ၊ မျောက်ဦးခေါင်းသဏ္ဌာန် ကျောက်ဖျာရှိသောမြို့။
၁၆၆။ သင်္ဂဟတရား ၄-ပါး = “အခွန် ၁၀-ဖို့၊ ၁-ဖို့ခွဲယူ၊ မှုထမ်းသူကို၊ ကြည်ဖြူပေးကမ်း။ ငြိမ်းချမ်းသာယာ၊ ပြောကာစကား။ တိုးပွားကင်းပ၊ ချေးငှားက၊ ၄-ဝ စိုးမြှောက်နည်း”ဟု ဆိုသည့်အတိုင်းသိလေ။
၁၆၇။ နာယကဂုဏ် ၆-ပါး = “ထကြွ,နိုးကြား။ သနား,သည်းခံ၊ ဝေဖန်,ကြည့်ရှု၊ ကြောင်း၆ခု၊ ကြီးသူ့ကျင့်ရာ တရားတည်း”ဟု ဆိုသည့်အတိုင်းသိလေ။
၁၆၈။ ကိုယ်လုပ် = ကိုယ်၏အနီးခြေရင်း၌ အမှုကိစ္စ ပြုလုပ်ဆောင်ရွက်သော အပျိုတော်။
၁၆၉။ မောင်းမ = မိဖုရားငယ်။
၁၇၀။ မဒ္ဒရဌ် (မဒ္ဒရဋ္ဌ) = မဒ္ဒတိုင်း။ (မဒ္ဒ-သဒ္ဒါသည် ယစ်ခြင်းအနက်ကိုဟောသောကြောင့် ယောက်ျားများကို ယစ်စေတတ်သော မိန်းမကောင်းပေါ်ထွန်းရာ တိုင်းပြည်ဖြစ်၍ မဒ္ဒတိုင်းဟုတွင်သည်။)
၁၇၁။ စန္ဒာဒေဝီ = လပြည့်ဝန်းပမာ ကျက်သရေအဖြာဖြာရှိသော မိဖုရား။
၁၇၂။ အဂ္ဂမဟေသီ = မြင့်မြတ်သောမိဖုရား, မိဖုရားခေါင်။
၁၇၃။ ဥပုသ် (ဥပေါသထ) = ၈-ပါးသီလ စောင့်သုံးခြင်း။
၁၇၄။ မင်းရင်ပြင် = နန်းတော်ဦး။
၁၇၅။ ပဟိုရ် (ပဟာရ) = တီးခတ်ခြင်း။ (နေ့၄-ပဟိုရ်။ ညဉ့် ၄-ပဟိုရ်။ ပေါင်း ၈-ပဟိုရ် တစ်ရက်)
၁၇၆။ ပုရနဂရ = နေပြည်တော်မြို့တော်။
၁၇၇။ သောက = စိုးရိမ်ခြင်း။
၁၇၈။ ကျူးအေး = အသံသာယာစွာ ကျူးရင့်ခြင်း။
၁၇၉။ ပြကတေ့ = ပကတိ နဂိုမူလ။
၁၈၀။ အဘယ် = အိမ်ရှင်မကိုခေါ်သော အာလုတ်။
၁၈၁။ ကျိုးနွံ = မာန်စွယ်ကျိုး၍ နှိမ့်ချခြင်း။
၁၈၂။ အာဏာ = စေခိုင်းခြင်း,အမိန့်ပေးခြင်း။
၁၈၃။ ရာဇာသံ = မင်း၏အမိန့်။
၁၈၄။ မကျိုး-မပေါက်-မပြောက်-မကြား = ၅-ပါး, ၈-ပါးစသော သီလတို့တွင် အစနဲ့အဆုံးပျက်လျှင် ကျိုးပဲ့သည် မည်၏။ အလယ်တည့်တည့် တစ်ပါးပျက်လျှင် ပေါက်သည် မည်၏။ အလယ်မှ ၂-ပါး, ၃-ပါးပျက်လျှင် ကြားသည် မည်၏။ တစ်ခုကြား,၂-ခုကြားပျက်လျှင် ပြောက်သည်မည်၏။
၁၈၅။ ပဏ္ဍုကမ္ဗလာကျောက်ဖျာ = ဖျော့တော့သော အဆင်းရှိသော သားမွေးသက္ကလပတ်အထည်နှင့်တူသော ကျောက်ဖျာ။
၁၈၆။ တာဝတိံသာ = မာဃလုလင်နှင့်တကွ ကုသိုလ်ပြုဖက် ၃ကျိပ် ၃ ယောက်သောသူတို့ဖြစ်ရာ ဒုတိယနတ်ဘုံ။
၁၈၇။ သုစရိုက် (သုစရိတ) = ကောင်းသောကျင့်ဝတ်တရား။
၁၈၈။ စုတေ(စုတိ) = ရွေ့လျောခြင်း, သေခြင်း။
၁၈၉။ ယာမာ = ဆင်းရဲဒုက္ခကင်းသော တတိယနတ်ဘုံ။
၁၉၀။ ဗိမာန် (ဝိမာန) = ထူးဆန်းအံ့သြ ရှုချင်ဖွယ်အဆောက်အအုံ။
၁၉၁။ ပဋိသန္ဓေ = ဘဝ ၂-ပါး ဆက်စပ်သောအားဖြင့် ဘဝအစ သတ္တဝါဖြစ်မှု။
၁၉၂။ သိကြား (သက္က) = အလိုရှိရာ ဆောင်စွမ်းနိုင်သော တာဝတိံသာနတ်မင်းကြီး။
၁၉၃။ သမ္ပတ္တိ = ပြည့်စုံခြင်း, ကြွယ်ဝချမ်းသာခြင်း။
၁၉၄။ အဓိကူပမာဒေါသ = ဥပမာကမြင့်၍ ဥပမေယျက နိမ့်ကျသောအပြစ်။
၁၉၅။ ပရဟိတ = သူ့အကျိုး။ အများအကျိုး။
၁၉၆။ ဧကဒေသူပစာရ = အပေါင်း၌ အစိတ်ကိုတင်စား၍ ဆိုသောစကား။
၁၉၇။ အာဂန္တုက = ဧည့်သည်။
၁၉၈။ ဥတုဇ = ဥတုကြောင့်ဖြစ်သော။
၁၉၉။ ဝဉ္ဈာ = သားမဖွား-အမြုံမ။
၂၀၀။ ယူဇနာ (ယောဇန) = ပေါင်းခြင်း။ ၄-ဂါဝုတ်ပေါင်း ၁-ယူဇနာ။
၂၀၁။ စမုတ် = အဆောင်တော်။
၂၀၂။ ဥပဒ် (ဥပဒ္ဒဝ) = ဘေးရန်အန္တရာယ်။
၂၀၃။ ဂေဟသိတမေတ္တာ = ဂေဟသိတ- အိမ်သူအိမ်သား၌မှီသော၊ မေတ္တာ- ချစ်ခင်ခြင်း။
၂၀၄။ ရေသီဒါ = သီဒါသမုဒ္ဒရာရေ (ထိုရေသည် အလွန်အေးရကား ဥဒေါင်းလည်ဆံမွေးသော်ပင် နစ်မြုပ်ရသည် ဟူ၏)
၂၀၅။ ရဟန္တာ (အရဟန္တ) = ကိလေသာကုန်ခန်း၍ ပူဇော်ထူးခံထိုက်သူ။
၂၀၆။ ပုထုဇဉ် (ပုထုဇ္ဇန) = ကိလေသာထူပြောသူ။
၂၀၇။ မဟာသေနာပတိ = စစ်ဘုရင်, ဗိုလ်ချုပ်။
၂၀၈။ ဒေါသ = အပြစ်။
၂၀၉။ အာလမ္ဗ = တွဲလျားကျခြင်း။
၂၁၀။ ထနာ = နို့အုံ။
၂၁၁။ ကုတ်ဟီးနာ = မောနာ, ပန်းနာ။
၂၁၂။ လာဘ် (လာဘ) = ရအပ်သော ဝတ္ထုပစ္စည်း။
၂၁၃။ ပူဇော် (ပူဇာ) = ပေးလှူခြင်း။
၂၁၄။ သက္ကာရ = အရိုအသေပြု၍ပေးလှူခြင်း။
၂၁၅။ ပုရောဟိတ် (ပုရ-ဟိတ) = ပုရ-တိုင်းပြည်။ ဟိတ-အကျိုးစီးပွား။ တိုင်းကျိုးပြည်ကျိုးဆောင် မင်းဆရာ။
၂၁၆။ ဇမ္ဗူဒိပ် (ဇမ္ဗူဒီပ) = ကျွန်းဦး၌ ဇမ္ဗုသပြေပင်ရှိသော ကျွန်း။
၂၁၇။ မင်္ဂလာ = စီးပွားချမ်းသာ တိုးပွားစေခြင်း။
၂၁၈။ သောမနဿ = ဝမ်းသာခြင်း။
၂၁၉။ ပီတိ = နှစ်သက်ခြင်း။
၂၂၀။ စမ္ပယ် = တင့်တယ်ခြင်း။
၂၂၁။ မုခ် (မုခ) = အဝင်ဝ။
၂၂၂။ ရာဇမာန် (ရာဇ-မာန) = ရာဇ-မင်း။ မာန-ထောင်လွှားခြင်း,မောက်မာခြင်း။</o>
၂၂၃။ အာဏာသံ = စေခိုင်းသောအသံ, အမိန့်ပေးသောအသံ။
၂၂၄။ ယမမင်း = ငရဲမင်း။
၂၂၅။ ယေဘုယျနည်း = ရှားတော, ပေါက်တောဟူသော စကားမျိုးကဲ့သို့ အတည်အမှီ,ဝတ္ထုဖြင့် တည်ရာမှီရာဝတ္ထုကိုမှတ်သားလျက် အများကိုဆိုလျှင် အနည်းအပါး သိရသောနည်း။
၂၂၆။ တဗ္ဗဟုလနည်း = တောလည်မုဆိုး, စစ်မြေလှည့်ဆင်-ဟူသော စကားမျိုးကဲ့သို့ တည်ရာမှီရာဝတ္ထုဖြင့် အတည်အမှီဝတ္ထုကိုမှတ်သားလျက် အများကိုဆိုလျှင် အနည်းအပါးကို သိရသောနည်း။
၂၂၇။ ဒေါမနဿ = နှလုံးမသာယာခြင်း။
၂၂၈။ ဇာတိဿရဉာဏ် = နောက်နောက်ဘဝကို သတိရသောဉာဏ်။
၂၂၉။ ဥဿဒရက် = ငရဲငယ်များ။
၂၃၀။ ကုမုဒြာ = ကြာဖြူ။
၂၃၁။ ပဒုမ္မာ = ပွင့်ချပ် ၁၀၀ ရှိသောကြာ။
၂၃၂။ ပရမတ္ထပါရမီ = မွန်မြတ်သောအသက်ကိုပင် စွန့်နိုင်သောအကျင့်။
၂၃၃။ မဂ္ဂင် (မဂ္ဂင်္ဂ) = သံသရာဝဋ်ဒုက္ခ ငြိမ်းခြင်း၏အကြောင်း။ ဝါ၊ နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်း။
၂၃၄။ လူတိမ်ပုပ် = မိုးတိမ်ပုပ်နှင့်တူသူ။ ဝါ၊ လူတိမ်, လူအ, လူပုပ်, လူညစ်။
၂၃၅။ သမုတ် (သမ္မုတိ) = ခေါ်ဝေါ်ခြင်း။
၂၃၆။ ကာလကဏ္ဏီ = လူယုတ်,လူညစ်။
၂၃၇။ မန္တရား (မန္တ) = ဗေဒင်စသောအတတ်။
၂၃၈။ တစိုးတစိ = အနည်းအကျဉ်း။
၂၃၉။ မောင်းသံ = ရေခွက် တစ်ခါနစ်လျှင် တစ်မောင်း။ ၄-မောင်း တစ်ပဟိုရ်။ နေ့ ၄-ပဟိုရ် ညဉ့် ၄-ပဟိုရ်။ ပေါင်း ၈-ပဟိုရ် တစ်ရက်။ နာရီ ၆၀-တစ်ရက် (၄-ယောက်အလှည့် ၆၀-ပြည့်နို့ထိန်းပေါင်း) ဆိုရာ၌ စတုသဋ္ဌိအရ-တစ်နာရီ၄-ယောက်။ နာရီ ၆၀-သော် နို့ထိန်း ၂၄၀-ဖြစ်၏။)
၂၄၀။ ဣရိယာပုထ် = ထ,ထိုင်သွား,လျောင်းခြင်း ၄-ပါးဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်ကို မျှစေခြင်းအမှု။
၂၄၁။ အဓိဋ္ဌာန် (အဓိဋ္ဌာန) = အဓိ-အလွန်အကဲ၊ ဌာန-တည်ခြင်း, ဆောက်တည်ခြင်း။
၂၄၂။ သုခမိန် = လွယ်ကူချမ်းသာစွာ နှိုင်းချိန်တတ်သော ပညာရှိ။
၂၄၃။ မွတ်သိပ် = ဆာလောင်ခြင်း, စားလိုသောက်လိုခြင်း။
၂၄၄။ ဆုပ်လွေး = ဆုပ်ကိုင်စားသောက်ခြင်း။
၂၄၅။ အူအူတက် = ဆူဆူညံညံ။
၂၄၆။ ရသတဏှာ = အရသာ၌တပ်မက်ခြင်း။
၂၄၇။ စရိုက် (စရိတ) = အကျင့်။
၂၄၈။ ယဉ်မင်းငယ် = အရုပ်ငယ်။
၂၄၉။ ဘောဇဉ် (ဘောဇန) = စားဖွယ်,အစား။
၂၅၀။ ဒုဗ္ဘိက္ခ = စာရှားပါးခြင်း, ငတ်မွတ်ခြင်း။
၂၅၁။ သုဘိက္ခ = အစာရလွယ်ခြင်း, ဝပြောခြင်း။
၂၅၂။ ပရမ်းပတာ = ရှုပ်ယှက်ခတ်။
၂၅၃။ ကြေကျွမ်းဘနန်း = ကြေမွလုမတတ်, ကျွမ်းလုမတတ်။
၂၅၄။ အနိဋ္ဌာရုံ = အလိုမရှိအပ်သောအာရုံ။
၂၅၅။ ဖျော့တော့ = အဖြူအဝါရော၍ ဝါဖန့်ဖန့်အရောင်။
၂၅၆။ စိတ္တဇ = စိတ်ကြောင့်ဖြစ်သည်။
၂၅၇။ အလမ္ပာယ် (အလမ္ပာယန) = မြွေကို အစိုးတရ ထူးထူးထွေထွေ ဖြစ်စေနိုင်သူ။
၂၅၈။ ၃-ရပ်သောအဓိဋ္ဌာန် = ပညာရှိဖြစ်ကြောင်း မသိစေခြင်း။ လူတိမ်ပုပ်, လူယုတ်မာဟု ထင်စေခြင်း။ လူတကာ အော့နှလုံးနာစရာဖြစ်စေခြင်း။
၂၅၉။ အနုမာနဉာဏ် = မှန်းဆ၍သိသောဉာဏ်။
၂၆၀။ တင်သီးနား = တင်ပါး, တင်ပဆုံ, တင်ရိုး။
၂၆၁။ ဈာန်(ဈာန) = အကုသိုလ် နီဝရဏတရားတို့ကို ရှို့မြိုက်ပယ်သတ်တတ်သော တရား။
၂၆၂။ တင်းတိမ် = ကန့်လန့်ကာ။
၂၆၃။ သမ္မာသမ္ဗောဓိပတ္ထနာ = ဘုရားဆုပန်ခြင်း။
၂၆၄။ ဥပါယ်တမျဉ် = အောင်မြင်ရန်အကြောင်းတစ်မျိုး။
၂၆၅။ ပဋိဃာနုသယ = ငုပ်ကိန်းနေသော အမျက်ဒေါသ။
၂၆၆။ ဗျာပါဒ = အကျိုးစီးပွား ပျက်စီးစေတတ်သော အမျက်ဒေါသ။
၂၆၇။ တိဇရုပ် = ကံ,ဥတု,အာဟာရကြောင့်ဖြစ်သော ရုပ်။
၂၆၈။ မဟာထေရ် = ကြီးမားသော သမာဓိရှိသူ။
၂၆၉။ သန့်သက်အိမ် = အညစ်အကြေးစွန့်ရာအိမ်။
၂၇၀။ ဇော (ဇဝန) = အဟုန်နှင့်တကွဖြစ်သော စိတ်အစဉ်။
၂၇၁။ တဒါရုံ (တဒါရမ္မဏ) = ထိုဇောစိတ်၏ အာရုံကိုယူသော စိတ်။
၂၇၂။ မီးမယ်ဖျူး = မီအိုးကင်း, မီးလင်းဖို။
၂၇၃။ အဝီစိ = ငရဲသား, မီးလျှံ, ဆင်းရဲခြင်းတို့ဖြင့် အကြားအလပ်မရှိသော ငရဲကြီး။
၂၇၄။ ဥပုသ် (ဥပေါသထ) = သီတင်းသီလ စောင့်သုံးခြင်း။
၂၇၅။ နာဋကိတ္ထိ = ကချေသည်မိန်းမ။
၂၇၆။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာရုံ = အတွေ့အထိအာရုံ။
၂၇၇။ အာသယ = အလိုဆန္ဒ။
၂၇၈။ အလိုတမာ = အလိုအလျောက်။
၂၇၉။ အာသာ = တောင့်တခြင်း, မက်မောခြင်း။
၂၈၀။ လောကဝတ် = လောက၌ပြုရာသောကျင့်ဝတ်။
၂၈၁။ ဓမ္မဝတ် = တရားသဘောရှိတိုင်း ပြုရာသောကျင့်ဝတ်။
၂၈၂။ ရာဇဝတ် = မင်း၌ပြုရာသောကျင့်ဝတ်။
၂၈၃။ ဒုစရိုက် (ဒုစ္စရိတ) = မကောင်းသောအလေ့အကျင့်။
၂၈၄။ သမ္မာဝါစာ = ကောင်းသောစကား။
၂၈၅။ ပဝတ္တိပယောဂ = မွေးပြီးနောက်အခါ ပြုအပ်သော အားထုတ်မှု။
၂၈၆။ ဇာတိလက္ခဏာ = ဖွားမြင်ချိန် မှတ်ကြောင်း,ဇာတာလက္ခဏာ။
၂၈၇။ ပရိယာယ် (ပရိယာယ) = သွယ်ဝိုက်ခြင်း။
၂၈၈။ ပရဝမ္ဘန = ပရ-သူတစ်ပါး။ ဝမ္ဘန-ကဲ့ရဲ့ရှုတ်ချခြင်း။
၂၈၉။ သင်္ကေတ = အမှတ်အသား။
၂၉၀။ သီလဝတ် = သီလခန်း၌ လာရှိတိုင်း ပြုရာသောကျင့်ဝတ်။
၂၉၁။ ဇာတိ = အမျိုးအနွယ်။
၂၉၂။ အညမညယောဂီ = အညမည-အချင်းချင်း။ ယောဂီ-ယှဉ်တွဲဖက်ရှိသော။
၂၉၃။ သုတ = အကြားအမြင်။
၂၉၄။ ဝယ = အရွယ်။
၂၉၅။ ဇာတိ = အမျိုးဇာတ်။
၂၉၆။ ပညာ = အပြားအားဖြင့်သိခြင်း။
၂၉၇။ သီလာ = ကိုယ်,နှုတ်စောင့်သုံးခြင်း အလေ့။
၂၉၈။ သိပ္ပ = အတတ်ပညာ။
၂၉၉။ ဟိတ = ပစ္စုပ္ပန်,အနာဂတ်အကျိုးစီးပွား။
၃၀၀။ သုခ = ချမ်းသာခြင်း။
၃၀၁။ လာဘ = လာဘ်ရခြင်း။
၃၀၂။ ကိတ္တိ = အကျော်အစော။
၃၀၃။ ယသ = အခြံအရံ။
၃၀၄။ နေရောင်ခြည်ကို တောင့်တသောပန်း = ကြာပဒုမ္မာ။
၃၀၅။ လရောင်နှင့်မိတ်သင့်သောပန်း = ကြာဖြူ။
၃၀၆။ နောင်တ = နောင်မှ တသရခြင်း။ ဝါ၊ စိုးရိမ်ရခြင်း။
၃၀၇။ ဥကင် = ရာဇပလ္လင်၏အထက် တံကဲပန်းကုံး။
၃၀၈။ တရား ၁၀-ပါး = လှူ,ကျင့်,စွန့်ကြဲ, မညှဉ်းဆဲနှင့်, ဖြောင့်စွဲနူးညံ့ မဆန့်ကင်းပ မြေမျှသည်းခံ ခြိုးခြံအသင့် ဤ ၁၀ ဆင့်။ မင်းကျင့်တရားမှတ်ဟု ဆိုသည်အတိုင်းသိလေ။
၃၀၉။ ဟုံးစုံ = ကြုံးဝါးခြင်း။
၃၁၀။ တက္ကသိုလ် (တက္ကသီလ) = ကြံစည်လေ့လာသူတို့ နေထိုင်ရာပြည်။
၃၁၁။ ဝါဠယက္ခကန္တာရ = သားရဲဘီလူး ပေါများသောခရီးခဲ။
၃၁၂။ မြောက်သားတော်သမီး = ကြင်ဖော်တော်မယား။
၃၁၃။ နိသမ္မကာရီ = စူးစမ်းဆင်ခြင်မှု ပြုလေ့ရှိခြင်း။
၃၁၄။ ဓမ္မရာဇ် (ဓမ္မရာဇ) = တရားမင်း။
၃၁၅။ ကတိ (ကတိက) = ဝန်ခံခြင်း။
၃၁၆။ ပဉ္စပတိကာ = လင် ၅-ယောက်ရှိသော မိန်းမ။
၃၁၇။ အဓွန့် (အဒ္ဓါန) = ရှည်ဝေးသောခရီး။
၃၁၈။ သဗ္ဗညုတဉာဏ် = တရားအားလုံးကို သိသောဉာဏ်။
၃၁၉။ သုနန္ဒာ = အလွန်နှစ်သက်ဖွယ်ရှိသူ။
၃၂၀။ လုတ်တိုင်း = သူသေမြှုပ်ရာသင်းချိုင်း။
၃၂၁။ လဇ္ဇီသဘာဝ = ရှက်ခြင်းသဘော။
၃၂၂။ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိ = မှားသောအမြင်။
၃၂၃။ ဒုဿီလ = သီလမရှိ အကျင့်ပျက်သူ။
၃၂၄။ အလဇ္ဇီသဘာဝ = မရှက်ခြင်းသဘော။
၃၂၅။ ဒိဋ္ဌုမ္မတ္တက = အမြင်မှား၍ ရူးသောသူ။
၃၂၆။ ဥပစာ = အနီးအပါး။ မြို့မှတိုင်းထွာသော် ကုတ်လုပ် ၄-တာ အပြန် ၅၀၀ အတွင်းတည်း။
၃၂၇။ ယထာဘူတဉာဏ် = ဟုတ်မှန်တိုင်းသိသောဉာဏ်။
၃၂၈။ ကံမြစ်၍ = တားမြစ်၍, ဆုံးမ၍။
၃၂၉။ အာနုဘော် (အာနုဘာဝ) = တန်ခိုးအစွမ်း။
၃၃၀။ သုဿန် (သုသာန) = သူသေကောင်စွန့်ပစ်ရာဌာန။
၃၃၁။ ဟိရိကောပိန = အရှက်ကိုဖျက်ဆီးခြင်း။
၃၃၂။ လောကသင်္ကေတ = လောကအမှတ်။
၃၃၃။ နပုန်း (နပုံသက) = ဣတ္ထိလိင်,ပုလ္လိင်မရှိသူ။
၃၃၄။ ပဏ္ဍုက် (ပဏ္ဍက) = မိန်းမတစ်လှည့် ယောကျာ်းတစ်လှည့်ဖြစ်သူ။
၃၃၅။ ဝိဟိံသာဝိတက် = သတ်ဖြတ်ညှဉ်းဆဲရန်ကြံစည်ခြင်း။
၃၃၆။ ဗျာပါဒဝိတက် = ပျက်စီးရန်ကြံစည်ခြင်း။
၃၃၇။ ပဏ္ဍုကမ္ဗလာ = အဖြူအရွှေ အရောင် ၂-မျိုးရော၍ ဖျော့သောသောအဆင်းရှိသော, သိုးမွေးကမ္ဗလာနှင့်တူသော ကျောက်ဖျာ။
၃၃၈။ ဝိသုကြုံ (ဝိသုကမ္မ) = ထူးချွန်စွာ ပြုလုပ်ဖန်ဆင်းသော နတ်။
၃၃၉။ ယမမင်း = ငရဲမင်းကြီး။
၃၄၀။ ပလွှား = ဝါကြွားခြင်း။
၃၄၁။ ရုက္ခူပမ မိတ္တဒုဗ္ဘိဒေသနာ = သစ်ပင်ပမာဖြင့် ခင်ပွန်းဖြစ်မှားပုံ ပြဆိုသောတရားစကား။
၃၄၂။ သန္ဒိဋ္ဌ = အတူတကွ မြင်ဖူးသောသူ။
၃၄၃။ သမ္ဘတ္တ = အတူတကွ စားသုံးဖူးသောသူ။
၃၄၄။ မိတ္တဒုဗ္ဘိ = အဆွေခင်ပွန်းဖြစ်မှားခြင်း။
၃၄၅။ အတ္တာပန္နနည်း = အနက်သဘောအလျောက် ယူရသောနည်း။
၃၄၆။ ဥပသကာ = ရတနာ ၃-ပါးကို ဆည်းကပ်ကိုးကွယ်သောသူ။
၃၄၇။ ဗာလဝါဏိဇ္ဇ = မိုက်သောလှည်းကုန်သည်။
၃၄၈။ မိတ္တပူဇာ = အဆွေခင်ပွန်းကို ပူဇော်ခြင်း။
၃၄၉။ အဂ္ဂသာဝက = အဂ္ဂ-အထွတ်အထိပ်။ သာဝက-တပည့်။
၃၅၀။ အထီးကျန် = ခိုကိုးရာမဲ့သူ။
၃၅၁။ သုခမိန် = လွယ်ကူချမ်းသာစွာ နှိုင်းချိန်တတ်သောပညာရှိ။
၃၅၂။ ရန်သူ ၅-ပါး = ရေ,မီး,မင်း,ခိုးသူ,မချစ်မနှစ်သက်အပ်သောသူ။
၃၅၃။ သာမာ = ရွှေအဆင်းရှိသောသူ။
၃၅၄။ ပတိဒေဝတာ = လင်ကို နတ်သဖွယ်ထား၍ လုပ်ကျွေးသောသူမ။
၃၅၅။ သံဃိက = သံဃာအများ ပိုင်ဆိုင်သည့်ဝတ္ထု။
၃၅၆။ ဥက္ကောဋန = လှုပ်ချောက်ချားခြင်း။
၃၅၇။ နေယျတ္ထနည်း = ဆောင်၍သိအပ်သောနည်း။ ဝါ၊ သွယ်ဝိုက်၍သိအပ်သောနည်း။
၃၅၈။ ဗျတိရိက်နည်း = ပြန်ဘက်အားဖြင့် သိအပ်သောနည်း။
၃၅၉။ ဒိသာပါမောက္ခ = အရပ်ရပ် တိုင်းသူတို့၏ အမှူး၊ အချုပ်ဆရာကြီး။
၃၆၀။ မုသာဝါဒ = မဟုတ်မမှန် ပြောဆိုခြင်း။
၃၆၁။ အာနုဘော် (အာနုဘာဝ) = တန်ခိုးအစွမ်း။
၃၆၂။ ဓနဉ္စယ = ဥစ္စာများစွာ ဆည်းပူးထားသူ။
၃၆၃။ နီတတ္ထ = တိုက်ရိုက်သိအပ်သောနည်း။ ဝါ၊ မသွယ်မဝိုက်သိအပ်သောနည်း။
၃၆၄။ ပဋိညာဉ် = ဝန်ခံခြင်း။
၃၆၅။ နေ့သန့်ရာ,ညဉ့်သန့်ရာ = နေ့နေရာ, ညဉ့်နေရာ။
၃၆၆။ အပဓာနတ္ထ = မပြဌာန်းသောအနက်။
၃၆၇ အတ္ထက္ခာယီ = အကျိုးစီးပွားရှိသည်ကိုသာ ပြောဆိုတတ်သောမိတ်ဆွေ။
၃၆၈။ သမာနသုခဒုက္ခ = ချမ်းသာအတူ ဆင်းရဲအမျှ ခံစားတတ်သောမိတ်ဆွေ။
၃၆၉။ အညဒတ္ထု = ပစ္စည်းကိုသာယူလိုသော မိတ်ဆွေတု။
၃၇၀။ တုဋ္ဌိဒါန = နှစ်သက်အားရသော ကောင်းချီးပေးခြင်း။
၃၇၁။ မနောမယပတ္တမြား = စိတ်ကြံတိုင်းပြီးစေနိုင်သော ပတ္တမြား။
၃၇၂။ လောကဝတ် = လောကအလိုအားဖြင့် ပြုလုပ်ရသော ဝတ်တရား။
၃၇၃။ ရာဇဝတ် = မင်းအလိုအားဖြင့် ပြုလုပ်ရသောဝတ်တရား။
၃၇၄။ ဓမ္မဝတ် = တရားတော်အလိုအားဖြင့် ပြုလုပ်ရသော ဝတ်တရား။
၃၇၅။ ရာဟု = အသူရိန်နတ်။
၃၇၆။ ဥဒါန်း (ဥဒါန) = ပီတိအဟုန်ဖြင့် စိတ်၌မသိုထားနိုင်မူ၍ ထုတ်ဖော်မြွက်ဟသော စကား။
၃၇၇။ တိန်ညင်မျိုး = တည်ကြက်ပမာ အယောင်ပြထားသော သတ္တဝါမျိုး။
၃၇၈။ ရတနာမျက် ၉-ပါး = စိန်, ပုလဲ, သန္တာ, ဂေါ်မုတ်, နီလာ, ကြောင်မျက်ရွဲ, ဥဿဖယား, မြ, ပတ္တမြားဟူသော နဝရတ် ၉-ပါး။
၃၇၉။ ရုက္ခူပမာဂါထာ = သစ်ပင်ဥပမာဖြင့်ပြသော ဂါထာ။
၃၈၀။ မိတ္တပူဇာဂါထာ = မိတ်ဆွေကို ပူဇော်ချီးမြှောက်ရပုံပြသော ဂါထာ။
၃၈၁။ ဇာတိသရ = ဖြစ်ပြီးဘဝကို သတိရအောက်မေ့နိုင်သောဉာဏ်။
၃၈၂။ စမုတ် = အဆောင်,ပြာသာဒ်။
၃၈၃။ ကုဋီ = ကျောင်းငယ်။
၃၈၄။ စင်္ကြံ (စင်္ကမ) = အညောင်းပြေလျှောက်ရာ လမ်းငယ်။
၃၈၅။ ဒုကုဋ် = ၂-ထပ် ၂-လွှာချုပ်၍ လက်ဝဲပခုံးစွန်း၌ တင်ရုံအပ်သောသင်္ကန်း။
၃၈၆။ ကုသိုလ်သမ္ဘာရ = ကောင်းမှုဟူသော အဆောက်အဦး။
၃၈၇။ ကမ္ပည်း = ထင်စွာရေးထားသော စာကြောင်းလိပ်စာ။
၃၈၈။ သက္ကဒတ္တိယ = သိကြားမင်းပေးလှူအပ်သော ကျောင်းသင်္ခမ်း။
၃၈၉။ ဆံကျစ် = ဆံထုံးကို စွပ်ဖွဲ့ထားသော ဝတ္ထု။
၃၉၀။ ဗြဟ္မဝိဟာရ = မေတ္တာ,ကရုဏာ,မုဒိတာ,ဥပေက္ခာ ဟူသော ဗြဟ္မစိုရ်တရား ၄-ပါး။
၃၉၁။ တဒင်္ဂဉာဏ် = ထိုထိုကုသိုလ်ဖြင့် ထိုထိုအကုသိုလ်တစိတ်ကို တစ်ခဏမျှ ပယ်သတ်သောဉာဏ်။
၃၉၂။ သမာပတ် = ဈာန်ဝင်စားခြင်း။
၃၉၃။ အဘိညာဉ် ၅-ရပ် = ဒိဗ္ဗစက္ခု, ဒိဗ္ဗသောတ, ဣဒ္ဓိဝိဓ, စေတောပရိယ, ပုဗ္ဗေနိဝါသာနုဿတိဟူသော အထူးသိတတ်သောဉာဏ် ၅-ပါး။
၃၉၄။ မဟဂ္ဂုတ် (မဟာ-ဂတ) = မြတ်သောဈာန်။
၃၉၅။ ဘုဉ်းပေးခြင်း = စားသောက်ခြင်း။
၃၉၆။ ဝေါ = ထမ်းစင်။
၃၉၇။ သိန္ဓော = သိန္ဓုတိုင်း၌ဖြစ်သော မြင်းကောင်း။
၃၉၈။ ပဋိသန္ဓာရ = အစေ့အစပ်ပြောဆိုခြင်း။
၃၉၉။ ပိယကထာ = ချစ်နှစ်သက်ဖွယ်စကား။
၄၀၀။ နစ္စဂီတ = ကခြင်း,သီဆိုခြင်း။
၄၀၁။ ဝိက္ခမ္ဘန = ကိလေသာကို ဝေးစွာပယ်ခွာခြင်း။
၄၀၂။ ရန်သူမျိုး ၅-ပါး = ရေ, မီး, မင်း, ခိုးသူ, မချစ်မနှစ်သက်သောသူ။
၄၀၃။ ဆန္ဒရာဂ = အလိုဖြင့်တပ်မက်ခြင်း။
၄၀၄။ ကာမရာဂ = ကာမဂုဏ်ဖြင့် တပ်မက်ခြင်း။
၄၀၅။ သင်္ကပ္ပရာဂ = ကြံစည်စိတ်ကူးဖြင့် တပ်မက်ခြင်း။
၄၀၆။ မရဏာနုဿတိ = သေခြင်းတရားကို အဖန်ဖန်အောက်မေ့ခြင်း။
၄၀၇။ အပါယ် ၄-ရပ် = ငရဲ, တိရစ္ဆာန်, ပြိတ္တာ, အသူရကာယ်။
၄၀၈။ ကပ် ၃-တန် = လက်နက်ကပ်, ရောဂါကပ်, ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးသောကပ်။
၄၀၉။ ဘေး (ဘယ) = ကြောက်မက်ဖွယ် အန္တရာယ်ဆိုး။
၄၁၀။ ကြမ္မာ (ကမ္မ) = ကံဆိုး။ မှုပြစ်ဆိုး။
၄၁၁။ ပရိဝုဏ် ပရိဝေဏ = အရာမ်အပိုင်းအခြား။
၄၁၂။ ရသေ့မျိုး ၈-ပါး = ၁-ဥစ္စာစီးပွား ရှာမှီးသိမ်းဆည်းသောရသေ့၊ ၂-ကောက်စပါးစသည်ကို တောင်းခံထုထောင်း ချက်ပြုတ်စားသောရသေ့၊ ၃-ဆန်ကိုသာ တောင်းခံချက်ပြုတ်စားသော ရသေ့၊ ၄-ထမင်းကိုသာ တောင်းခံစားသောရသေ့၊ ၅-သစ်ခွံ, သစ်ခေါက်ကို လက်ရိုက်ဖြင့် ရိုက်ပုတ်ခွာထုတ်စားသောရသေ့၊ ၆-သစ်ခွံ, သစ်ခေါက်ကို သွားဖြင့်သာ ခွာထုတ်စားသောရသေ့၊ ၇-သစ်သီး။ သစ်ရွက်ကို တုတ်, လှံကန်, တံချူဖြင့် ခြွေယူစားသောရသေ့၊ ၈- အလိုလိုကြွေကျမှသာ စားသောရသေ့။
၄၁၃။ ပါမောက္ခ = အကြီး, အမှူး, အချုပ်။
၄၁၄။ ပရစိတ္တဝိဇာနန = သူတစ်ပါးစိတ်အကြံကို သိခြင်း။
၄၁၅။ သမာပတ် ၈-ပါး = စတုက္ကနည်းအားဖြင့် ရူပဈာန် ၄-ပါး, အရူပဈာန် ၄-ပါး။ ပေါင်း ၈-ပါး။
၄၁၆။ အဘိညာဉ် ၅-ပါး = ၁-ထူးထူးထွေထွေ တန်ခိုးဖန်ဆင်းခြင်း။ ၂-နတ်မျက်စိကဲ့သို့မြင်နိုင်ခြင်း။ ၃-နတ်နားကဲ့သို့ကြားနိုင်ခြင်း။ ၄-သူတစ်ပါးစိတ်ကို သိနိုင်ခြင်း။ ၅-ရှေးဖြစ်ဖူးသည်ကို သိနိုင်ခြင်း။
၄၁၇။ သာမန္တရာဇ် (သာမန္တ-ရာဇ) = သာမန္တ-အနီးအပါး။ ရာဇ-မင်း။
၄၁၈။ ပံသုကူ (ပံသု-ကူလ) = မြေမှုန့်လိမ်းသောပစ္စည်း။
၄၁၉။ သုဒ္ဓါဝါသ = ကာမဂုဏ် အညစ်အကြေး ကင်းစင်သောသူ။
၄၂၀။ ဉာတတ္ထစရိယ = ဆွေမျိုးတို့၏အကျိုးငှာကျင့်ခြင်း။
၄၂၁။ လောကတ္ထစရိယ = သတ္တဝါတို့၏အကျိုးငှာကျင့်ခြင်း။