မာတိကာသို့ ခုန်သွားရန်

ဖျော်ရည်၊ ဆေးနှင့် စပ်လျဉ်းသော ကပ္ပိယ တာဝန်များ

ဝီကီရင်းမြစ် မှ
2260ကပ္ပိယကောင်းတစ်ယောက်ဖျော်ရည်၊ ဆေးနှင့် စပ်လျဉ်းသော ကပ္ပိယ တာဝန်များသာသနာရေးဝန်ကြီးဌာန

စာမျက်နှာ-၆၄

အခန်း(၃)

ဖျော်ရည်၊ ဆေးနှင့် စပ်လျဉ်းသော ကပ္ပိယ တာဝန်များ

အပ်စပ်သောဖျော်ရည်အမျိုးမျိုး

ဖျော်ရည်ရှစ်မျိုး

ရဟန်းတော်တို့နှင့် အပ်စပ်သော အဖျော်ရည်လုပ်ရန် အသီးများကို ကျမ်းဂန်များ၌ ရှစ်မျိုးဖော်ပြထား၏။

၎င်းတို့မှာ-
(၁) သပြေသီး
(၂) သရက်သီး
(၃) မုဒရက်သီး (သပျက်သီး)
(၄) ဖက်သက်သီး

စာမျက်နှာ-၆၅

(၅) သစ်မည်စည်သီး
(၆) တောငှက်ပျောသီး
(၇) အိမ်ငှက်ပျောသီး
(၈) ကြာစွယ်တို့ ဖြစ်ကြသည်။
၎င်းအသီးများဖြင့် ဖျော်၍လုပ်ထားသော အဖျော်ရည်သည် ရဟန်းတော်တို့အား အပ်စပ်သည်။

အနုလောမဖျော်ရည်

ထိုဖျော်ရည်ရှစ်မျိုးမှတပါး မန်ကျဉ်းဖျော်ရည်၊ ဇီးဖျော်ရည်၊ ရှောက်ဖျော်ရည်၊ သံပုရာဖျော်ရည်စသော အဖျော်ရည်တို့ကိုလည်း အနုလောမဖျော်ရည် (တိုက်ရိုက်ပြဆိုထားသော အဖျော်ရှစ်မျိုးအားလျော်သော အတူတူဖြစ်သောအဖျော်)ဟု ခေါ်သည်။ ထိုအနုလောမ ဖျော်ရည်သည်လည်း အပ်စပ်ပါသည်။ ကပ္ပိယတို့က ရဟန်းတော်တို့အား ဆက်ကပ်နိုင်ပါသည်။

မသောက်ကောင်းသောအဖျော်ယမကာများ

အဖျော်ရည် (၈) မျိုးနှင့် အနုလောမ အဖျော်ရည်တို့သည် ရဟန်းတော်များ သုံးဆောင်ကောင်းသော ယာမ

စာမျက်နှာ-၆၆

ကာလိကဝတ္ထုများ ဖြစ်ကြသည်။ ထိုဖျော်နှင့် ဆက်စပ်၍ ရဟန်းတော်တို့ မသုံးဆောင်ကောင်းသော အဖျော်ယမကာများကိုလည်း ကပ္ပိယကာရကတို့ သိရှိထားသင့်ပေသည်။ ရဟန်းတော်တို့ မသောက်ကောင်းသော ဖျော်ရည်ငါးမျိုး ရှိသည်။ ယင်း (၅) မျိုးကား-

(၁) ပိဋ္ဌသုရာ = ဆန်မှုန့်ကို လုပ်ထားသော သေရည်၊
(၂) ပူဝသုရာ = မုန့်ကို လုပ်ထားသောသေရည်၊
(၃) ဩဒနသုရာ = ထမင်းကို လုပ်ထားသောသေရည်၊
(၄) ကိဏ္ဏပက္ခိတ္တသုရာ = တဆေးမှုန့်ခေါ် သေရည်ဖြစ်ရန် မျိုးစေ့ထည့်၍ လုပ်ထားသော ဖျော်ရည်၊
(၅) သမ္ဘာရသံယုတ္တသုရာ = ဖန်ခါးသီး၊ မုန်ညင်းစေ့စသော ပစ္စည်းများ ရောစပ်၍ ပြုလုပ် ထားသောသေရည်တို့ ဖြစ်ကြသည်။

ထို့အတူပင် ရဟန်းတော်တို့ မသောက်ကောင်းသော အရက်ငါးမျိုး ရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ-

စာမျက်နှာ-၆၇

(၁) ပုပ္ဖါသဝ = သစ်မည်စည်ပွင့်၊ ထန်းပွင့်၊ အုန်းပွင့်စသော ပန်းပွင့်တို့ကို ကြာမြင့်စွာ စိမ်ပြီး ချက်ထားသောအရက်၊
(၂) ဖလာသဝ = အသီးတို့ကို စိမ်၍ ချက်ထားသော အရက်၊
(၃) မဓူာသဝ = မုဒရက်ခေါ် သပျက်သီးစိမ်ရည်ကို ချက်ထားသောအရက်၊
(၄) ဂုဠာသဝ = ကြံရည်၊ ထန်းရည်တို့ကို စိမ်ပြီး ချက်ထားသောအရက်၊
(၅) သမ္ဘာရသံယုတ္တာသဝ = ဖန်ခါးသီး စသောပစ္စည်း အဆောက်အဦး အမယ် များစွာတို့ကို စိမ်၍ ချက်ထား သောအရက်တို့ ဖြစ်ကြသည်။

ဖျော်ရည်မအပ်သော သစ်သီးကြီး(၉) မျိုး

အဖျော်ယမကာအဖြစ် ဖျော်ရည် မအပ်သော သစ်သီးကြီး(၉) မျိုးကိုလည်း ကပ္ပိယကာရကတို့ သိထားသင့်ပေသည်။ ထိုဖျော်ရည်တို့ကို ရဟန်းတော်တို့ မသုံးစွဲသဖြင့် ဖျော်ရည်အဖြစ် မဆက်ကပ်မိကြရန် သတိပြုရပေမည်။ ယင်း

စာမျက်နှာ-၆၈

အသီးကြီး (၉) မျိုးတို့မှာ-
(၁) ထန်းသီး
(၂) အုန်းသီး
(၃) အိမ်ပိန္နဲသီး
(၄) တောင်ပိန္နဲသီး
(၅) ဘူးသီး
(၆) ဖရုံသီး
(၇) သခွား (ဆစ်သီး)
(၈) သခွား (ပြုတ်သီး)
(၉) သခွား (ကြောင်သီး)
တို့ဖြစ်ကြသည်။ အာဟာရအဖြစ် စားသုံးနိုင်သဖြင့် မွန်းလွဲသောအခါ ဖျော်ရည်အဖြစ် မဆက်ကပ်ရပေ။

ဖျော်ရည်တို့ကို အပ်စပ်အောင် ဆက်ကပ်ခြင်း

ရဟန်းတော်တို့အား အပ်စပ်သော ဖျော်ရည်များကို ပြုလုပ် ဆက်ကပ်ရမည့် ကပ္ပိယတို့သည် အဖျော်ရည်လုပ်ရာ၌ ရေစိမ်းဖြင့် ပြုလုပ်ကြရသည်။ မန်ကျည်း၊ ရှောက်၊ လိမ္မော်များကို မီးဖြင့်ချက်၍ ဖျော်ရည်လုပ်ထားလျှင် အမှုန့်များ

စာမျက်နှာ-၆၉

အဖတ်များ မပါဝင်ဘဲ သန့်ရှင်း စင်ကြယ်နေသော်လည်း ယာမကာလိက မဟုတ်တော့ဘဲ ယာဝကာလိက ဖြစ်သွား သည်ဟု ဆရာဟို မိန့်ဆိုကြသည်။ သို့ဖြစ်၍ မိမိကိုယ်တိုင် ဖျော်ရည်ဖျော်ရသောအခါ ကပ္ပိယတို့သည် မီးဖြင့် မကျိုချက်ဘဲ ရေအေးကိုသာ သုံးစွဲရန် သတိပြုရပေမည်။

မန်ကျည်းဖျော်ရည်၊ လိမ္မော်ရည်စသည့် ဖျော်ရည်များ ပြုလုပ်ရန်အတွက် မန်ကျည်းသီး၊ လိမ္မော်သီးများကို မွန်းလွဲလျှင် ရဟန်းတော်တို့ အကပ် မခံကောင်းတော့ပေ၊ ရဟန်းတော်တို့ ဖျော်ရည်သောက်လိုသည့် အခါ မန်ကျည်းသီး စသည်ကို ကိုယ်တိုင် အကပ်ခံ၍ မစိမ်ကောင်း၊ စစ်လည်းကို မစစ်ကောင်းပေ။ လူသာမဏေကပ္ပိယတို့ကို အစိမ်ခိုင်း၍ သူတို့ဘာသာ အဖတ်၊ အမှုန့် မပါအောင် စစ်ပြီးသော ဖျော်ရည်ကိုသာ မွန်းလွဲအခါ၌ သုံးဆောင်ကောင်းသည်။ ထိုအဖျော်ရည်သည်သာ ယာမကာလိက ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ စစ်ပြီးသော ဖျော်ရည်ကိုကား ရဟန်းတော်များသည် နံနက် မွန်းမတည့်မီ အကပ်ခံထားစေကာမူ ထိုတစ်ညလုံး အရုဏ်မတက်မိတိုင်အောင် သောက်ကောင်း၏။ နေမွန်းတည့်သောအခါ၌မူ အကြောင်းမဲ့သက်သက် မသောက်ကောင်းပေ၊ ဝိပါသခေါ် မွတ်သိပ် ဆာလောင်နေမှသာ အဆာပြေအောင် သောက်ကောင်း၏။

စာမျက်နှာ-၇၀

ကပ္ပိယတို့သည် ဖျော်ရည် ရန်အတွက် အပ်စပ်သောနည်းများကို လေ့လာထားသင့်ပေသည်။ အလှူ များ၌ ဖျော်ရည်ပုလင်းများကို သံဃာတော်တို့အား တခါတည်း မဆက်ကပ်သင့်ပေ။ ယာမကာလိက ဖျော်ရည်များကိုမူ မွန်းတည့်ချိန်မှ အရုဏ်တက်ချိန်အတွင်း သုံးဆောင်ကောင်းသဖြင့် ရဟန်းတော် အနည်းအများကို လိုက်၍ဖြစ်စေ၊ သုံး ဆောင်မှု အနည်းအများကို လိုက်၍ဖြစ်စေ လိုအပ်သလောက်ကိုသာ ရမည်။ ဖျော်ရည်ပုလင်းများကို ပုလင်းလိုက် ထားပါက နောက်တစ်နေ့တွင် ဘုဉ်းပေး သုံးဆောင်ရန် မသင့်တော့သဖြင့် ကပ္ပိယတို့သည် ပုလင်းလိုက်၊ ဘူးလိုက် အများအပြား တစ်ခါတည်း မကပ်သင့်ပေ၊ တစ်နေ့စာ လိုအပ် သလောက်သာ ခွဲခြားဝေဘန်၍ ဆက်ကပ်သင့်ပေသည်။

အဖျော်ယမကာ

အဖျော်ယမကာဟူသော ဝေါဟာရသည် ယနေ့ အသုံးများကာ ရေပန်းစားလျက်ရှိ၏။ ယာမကာလိကမှ ယမကာဟု ပါဠိသက်၊ ပါဠိဖျက် ဝေါဟာရ ဖြစ်လာသည်။ ရဟန်းများသုံးဆောင်သော ဖျော်ရည်များသည် တယာမ်သာသုံးဆောင် ကောင်း၍ ယာမကာလိက ဖြစ်သည်။ ယနေ့ အဖျော်ယမကာ ဟူသော ဝေါဟာရ၌ “အရက်”ပါ ပါဝင်နေရာ သာသနာတော်၏ အသုံးဖြစ်သော“ယမကာ”ကို အရက်ဆိုင်၌ မသုံးသင့်ပေ။

စာမျက်နှာ-၇၁

ဆေး (၅)မျိုး

ဘေသဇ္ဇသိက္ခာပုဒ်တော်တွင် ဆေးပစ္စည်း (၅) မျိုးတို့ကို ဖွင့်ပြထား၏။ ယင်း ဆေးပစ္စည်းတို့မှာ-

(၁) သပ္ပိ = ထောပတ်၊
(၂) နဝနိတံ = ဆီဦး
(၃) တေလံ = ဆီ
(၄) မဓု = ပျားရည်
(၅) ဖာဏိတံ = တင်လဲတို့ ဖြစ်ကြသည်။

ထောပတ်စသည့် (၅) မျိုးကို အကပ်ခံပြီးနောက် (၇) ရက်အထိ သိမ်းဆည်း၍ ဆေးအဖြစ် သုံးဆောင်နိုင်၏၊ ဆာလောင်မွတ်သိပ်ရုံ သက်သက်ဖြင့် ရဟန်းတော်များ မသုံးဆောင်ကောင်းပေ၊ အားနည်းသောရောဂါ၊ ပိန်ခြောက်သော ရောဂါ၊ လေနာရောဂါ စသည်ရှိမှသာ သုံးဆောင်ကောင်းသည်။

တေလ-ဆီ ဟူရာ၌ နှမ်းဆီ၊ မုန်ညင်းဆီ၊ ကြက်ဆူဆီ၊ သားဆီများကိုပါ သွင်းယူကြသည်။ ဝံဆီ၊ ငါးဆီ၊ လင်းပိုင် (လပိုင်) ဆီ၊ ဝက်ဆီ၊ မြည်းဆီစသည်တို့ကို ဝသာတေလ = သားဆီဟု ဆိုသည်။ ငါးဆီများသည် ဆေးအဖြစ် အပ်စပ်သဖြင့် ငါးကြီးဆီများလည်း အပ်စပ်သည်၊ ဖာဏိတ (တင်လဲ)

စာမျက်နှာ-၇၂

ဟူသည်မှာ ကြံမှဖြစ်သော တင်လဲ၊ ထန်းပင်မှဖြစ်သော တင်လဲတို့တည်း။ အဖတ်မပါအောင် စစ်ပြီးသောကြံရည်မှစ၍ ကြံနှင့်ဆိုင်သမျှအားလုံးကို ဖာဏိတဟု ဆိုသဖြင့် သကြား၊ ထန်းရည်၊ သကာ၊ ထန်းလျက်များလည်း အပ်စပ်သည်။

ဘေသဇ္ဇခန္ဓက၌ “ဂိလာနအတွက် ကြံသကာ၊ ထန်းလျက် အခဲကိုလည်းကောင်း၊ ဂိလာန မဟုတ်သူအတွက် ကြံရည်၊ ထန်းရည်၊ ထန်းလျက်ရည်များကိုလည်းကောင်း ခွင့်ပြုတော်မူ၏”ဟု မိန့်တော်မူသောကြောင့် ဆာလောင် မွတ်သိပ်လျှင် သောက်ကောင်း၏။ ရဟန်းတော်များအတွက် သင့်လျော်သော ဆေးမျိုးများကို လေ့လာထားပြီး သန္နိဓိ မဖြစ်အောင် ကပ္ပိယတို့က ဆောင်ရွက် သင့်ပေသည်။ အစာအာဟာရအဖြစ် အသုံးမပြုသော အမြစ်၊ အခေါက်၊ အဥ၊ အရွက်၊ အသီးတို့ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော တိုင်းရင်း ဆေးများနှင့် နိုင်ငံခြားဖြစ် ဆေးဝါးအချို့မှာမူ ယာဝဇီဝိက ဆေးဝါးများ ဖြစ်ကြပါသည်။

ဆေးတို့ကို အပ်စပ်အောင် ဆက်ကပ်ခြင်း

သတ္တာဟကာလိကဖြစ်သော ဆေးဝါးပစ္စည်းများ၊ စတုမဓုများ၊ ပျားရည်၊ တင်လဲ၊ ထန်းလျက်၊ သကြား၊ ငါးကြီးဆီ စသည်များကို ဆက်ကပ်ရာ၌ ထိုဆေးဝါးတို့သည်

စာမျက်နှာ-၇၃

အကပ်ခံချိန်မှ ၇-ရက်အတွင်းသာ သုံးဆောင်ကောင်းသဖြင့် ကပ္ပိယကာရကတို့သည် ၇-ရက်စာလောက်သာ မှန်း၍ ဆက်ကပ်ရမည်။ ပုလင်းလိုက်၊ ဘူးလိုက် မဆက်ကပ် သင့်ပေ။ အလှူအတန်း ပူဇော်ပွဲများ၌လည်း ယာဝကာလိက၊ ယာမ ကာလိက၊ သတ္တာဟကာလိက အရာဝတ္ထုများကို ရဟန်း သံဃာတော်တို့အား တိုက်ရိုက် မကပ်သင့်ပေ။ ဆွမ်းဆန်စိမ်း လောင်းလှူပွဲ၊ သိမ်ဆင်းပွဲ စသည့်ပွဲကြီးများ၌ အလှူရှင်တို့သည် သာဟတ္ထိကဒါနခေါ် လက်ထိလက်ရောက် ဆက်ကပ်လိုသော စေတနာဖြင့် ဆွမ်းဆန် စသည်တို့ကို လေ့ရှိ၏၊ ထိုသို့ ဆက်ကပ်လိုက်သဖြင့် ထိုဆွမ်းဆန် စသော အရာဝတ္ထုများကို နောက်နေ့များ၌ သံဃာတော်တို့ မသုံးကောင်း တော့ပေ၊ သပိတ်၊ သင်္ကန်း၊ ထီး၊ ဖိနပ်စသော ပရိက္ခရာ ပစ္စည်း အသုံးအဆောင်များနှင့် ယာဝဇီဝိက ပစ္စည်းများမှ တပါး ကျန်လှူဘွယ်များကို သက်ဆိုင်ရာ ကပ္ပိယတို့အား လောင်းလှူလိုက်လျှင်လည်း သာဟတ္ထိကဒါနမြောက်ပြီ ဖြစ်သဖြင့် ရဟန်းတော်တို့အား တိုက်ရိုက်လောင်းလှူမှုမျိုးကို အားမထုတ်သင့်ပေ။

ယာဝဇီဝိကပစ္စည်းများနှင့်အချို့သော ဆေးဝါးများ မှာမူ အကပ်ခံပြီး မကုန်မချင်း သုံးစွဲကောင်းသဖြင့် ရဟန်းတော်တို့အား အဆင်ပြေသလို ကပ်ထားနိုင်ပါသည်။

စာမျက်နှာ-၇၄

ဖျော်ရည်တို့ကို အပ်စပ်အောင်သိမ်းဆည်းခြင်း

အကပ်ခံထားသော ယာမကာလိက ဖျော်ရည်များကိုလည်း တစ်ညဥ့်လွန်ပြီးနောက် နောက်တစ်နေ့နံနက်၌ စားသောက်လျှင် သန္နိဓိ ဖြစ်နိုင်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ဖျော်ရည်များကို ဆက်ကပ်ရာ၌ ကုန်နိုင်သလောက် ချင့်ချိန်၍ လိုအပ် သလောက်ကိုသာ ဆက်ကပ်ရပေမည်။ အလှူပွဲများ၌လည်း ယာမကာလိကဖျော်ရည်ဘူးများကို တခါတည်း ဆက်ကပ်မှု မပြုလုပ်ကြဘဲ ကပ္ပိယမှတဆင့် လှူဒါန်းကြရန် သင့်လှပေသည်။ အများအပြား တစ်ခါတည်း ဆက်ကပ်လိုက်ပါက စွန့်လျှင် စွန့်၊ မစွန့်လျှင် သန္နိဓိ ဖြစ်နိုင်ပေသည်။

ကပ္ပိယကာရကတို့အနေဖြင့် ရဟန်းတော်များအတွက် ရည်မှန်းထားသောဖျော်ရည်များ၊ ဖျော်ရည်ပစ္စည်းများကို စနစ်တကျ ထိန်းသိမ်းထားရှိရန် အထူးလိုအပ်ပေသည်။ သံဃာတော်များအတွက် ရည်မှန်းထားသော ဖျော်ရည်များ မဖိတ်မစဉ် မလွင့်မပျောက် မပျက်မစီး အချီးနှီး ဖြစ်မသွား စေရန် ကြိုးပမ်းရပေမည်။ အချိန်မီ သံဃာတော်တို့ ဘုဉ်းပေး နိုင်ရန် စီမံရမည်။

စာမျက်နှာ-၇၅

ဆေးပစ္စည်းတို့ကို အပ်စပ်အောင် သိမ်းဆည်းခြင်း

သတ္တာဟကာလိကဖြစ်သော ဆေး(၅) မျိုးနှင့် ယခု ခေတ်ပေါ်ဆေးမျိုးများသည် တစ်ခါ အကပ်ခံပြီးပါက (၇) ရက်ထိ သုံးစွဲနိုင်သည်။ ထိုရက်ကို ကျော်လွန်သွားပါက သန္နိဓိ ဖြစ်သွားလေသည်။ သန္နိဓိဖြစ်ပြီးသောဆေးဝါးများကို သံဃာတော်တို့ မသုံးဆောင်ကောင်းပေ။ သို့ဖြစ်၍ ကပ္ပိယ ကာရကတို့သည် ဆေးဝါးများကို စနစ်တကျ ဆက်ကပ်ရန်နှင့် သိမ်းဆည်းရန် တာဝန်ရှိလာပါသည်။

ကပ္ပိယကာရကတို့သည် သဒ္ဓါ၊ စေတနာ၊ ဉာဏ်ပညာ၊ ကြိုးစားမှု ဝီရိယနှင့် အစဉ်သတိရှိသော သူများ ဖြစ်သင့် ကြသည်။ သံဃာ့တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ရာ၌ မညည်းမညူ ကြည်ဖြူစွာ ထမ်းဆောင်သင့်ကြသည်၊ စေတနာ သဒ္ဓါ အပြည့်ဖြင့် ထမ်းဆောင်သင့်ကြသည်။ သံဃာတော်တို့ အပြစ် ကင်းစင်ရေးသည် ကပ္ပိယတို့အပေါ်တွင် တည်မှီနေသည်။ သို့ဖြစ်၍ ဆွမ်း၊ ကွမ်း၊ ဖျော်ရည်တို့ကို စနစ်တကျ သိမ်းဆည်းသလိုပင် ဆေးပစ္စည်းများကို ဆက်ကပ်ရာ၊ သိမ်းဆည်းရာ၌လည်း စနစ်တကျ ရှိရပေမည်။

ရဟန်းတော်၏ ကျန်းမာရေးအခြေအနေ၊ ရောဂါ အခြေအနေ၊ သုံးစွဲနိုင်မှုအခြေအနေတို့ကို သုံးသပ်ပြီး (၇) ရက်

စာမျက်နှာ-၇၆

စာလောက် မှန်း၍ ဆက်ကပ်ရမည်။ ကျန်သော ဆေးဝါးပစ္စည်းများကို စနစ်တကျသိမ်းဆည်းထားရမည်။ အလှူပွဲများ၌လည်း သတ္တာဟကာလိကဝတ္ထု ပစ္စည်းများကို တစ်ခါတည်း မဆက်ကပ် မိရန် သတိပြုသင့်ပေသည်။ ကပ္ပိယမှတဆင့်သာ လှူသင့်ကြသည်။

ကာလိကရောရာ၌ သတိပြုဖွယ်

ထို အကပ်ခံထားသော ယာဝကာလိကနှင့် ထိုနေ့ အကပ်ခံထားသော ယာမကာလိက၊ သတ္တာဟကာလိက၊ ယာဝဇိဝိကပစ္စည်းတို့ ရောနှောသွားလျှင် ထိုပစ္စည်း အားလုံးတို့သည် ရောရာနေ့၏ နံနက်အချိန်၌သာ အပ်တော့၏၊ ထိုနေ့ ညနေကစ၍ မအပ်တော့ပေ၊ ရှေ့နေ အကပ်ခံထားသော သတ္တာဟကာလိက၊ ယာဝဇီဝကတို့နှင့် ရောနှောရာ ၌ကား ယာဝကာလိက၊ ယာမကာလိကတို့ မအပ်ကြတော့ပြီ၊

ဥပမာ-ရှေ့နေက အကပ်ခံထားသော ထောပတ်၊ ဆား တို့နှင့် ထိုနေ့ အကပ်ခံသော ဆွမ်း၊ ဖျော်ရည်တို့ကို ရော၍ မစားကောင်းပေ။ အချို့ ဆွမ်းပွဲများ၌ ဆားခွက်ကို တစ်ရက် ကုန်ရုံတင်မဟုတ်ဘဲ အမြဲထည့်၍ထားတတ်သည်။ သတိပြုသင့် လှသည်။

စာမျက်နှာ-၇၇

သတ္တာဟကာလိက ထောပတ်နှင့် ယာဝဇီဝိကဆား စသည်တို့ ရောရာ၌ကား သတ္တာဟကာလိက၏ သက်တမ်း ရှိသမျှ ဆားက လိုက်ရသည်၊ သတ္တာဟကာလိကဝတ္ထုက အကပ်ခံရက် ၂-ရက်လွန်မှရောလျှင် နောက်ထပ် ၅-ရက်သာ အပ်၏ စသည်ဖြင့် သိရပေမည်။ အချုပ်အားဖြင့်ဆိုရလျှင် ကာလိကချင်းရောနှောသွားရာ၌ ရက်တို ကာလိကသဘောကို ရက်ရှည်ကာလိက က အမြဲလိုက်ရသည်။ သို့ဖြစ်၍ ကပ္ပိယ ကာရကတို့သည် ကာလိကလေးပါးကို သတိထား၍ မရော နှောမိစေရန် ကြိုးပမ်းရပေမည်။ အာပတ်ကင်းဝေးစေရေးအတွက် အစဉ် သတိရှိနေရပေမည်။