ရွှေ ငွေ ရတနာ ပစ္စည်းများနှင့် စပ်လျဉ်းသော ကပ္ပိယတာဝန်များ
စာမျက်နှာ-၁၂၁
အခန်း(၅)
ရွှေ ငွေ ရတနာ ပစ္စည်းများနှင့် စပ်လျဉ်းသော ကပ္ပိယတာဝန်များ
ကပ္ပိယကောင်းတစ်ဦး၏ အလှူခံယူမှုဆိုင်ရာ တာဝန်များ မအပ်စပ်သော အကပ္ပိယဝတ္ထုများ
ရဟန်းတော်တို့ မကိုင်ကောင်း မသာယာကောင်း လက်မခံကောင်းသော ရဟန်းတော်တို့နှင့် မအပ်စပ်သော လှူဖွယ်ဝတ္ထု အစုစုတို့ကို အကပ္ပိယဝတ္ထုများဟု ခေါ်သည်။ ထိုမအပ်စပ်သော အကပ္ပိယ ဝတ္ထုများမှာ ရွှေတုံး ရွှေခဲ ရွှေဒင်္ဂါး၊ ရွှေထည်ပစ္စည်း လက်ဝတ်ရတနာများ၊ ငွေတုံး
စာမျက်နှာ-၁၂၂
ငွေခဲ ငွေဒင်္ဂါး၊ ငွေထည်ပစ္စည်းများ၊ ခေတ်ကာလ အလိုက် ဈေးဝယ်သုံးစွဲ၍ ရကောင်းသော ပိုက်ဆံအမျိုးမျိုး၊ ငွေစက္ကူ အမျိုးမျိုးကို ဇာတရူပရဇတသိက္ခာပုဒ်အရ “နိဿဂ္ဂိယ ဝတ္ထု”ဟု ခေါ်၏။ အလှူခံမိလျှင် ပယ်စွန့်ပြီး အာပတ်ကို ကုစားရမည့်ဝတ္ထုဟု ဆိုလိုသည်။
ပုလဲ၊ ပတ္တမြားစသော ရတနာများနှင့် ကျွန်မိန်းမ၊ ကျွန်ယောက်ျား၊ လယ်ယာ၊ အာရာမ်၊ ဥယျာဉ်များကို ဒုက္ကဋဝတ္ထုဟု ခေါ်၏။ အလှူခံမိလျှင် ဒုက္ကဋ်အာပတ်သင့် သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ထိုနိဿဂ္ဂိယဝတ္ထု၊ ဒုက္ကဋဝတ္ထု (၂) မျိုးစလုံးကိုပင် မိမိ ပုဂ္ဂလိကအတွက် ဖြစ်စေ၊ မိမိဂိုဏ်း အတွက်ဖြစ်စေ၊ သံဃာတော်အတွက်ဖြစ်စေ၊ စေတီတော် အတွက်ဖြစ်စေ မိမိထံ လာရောက် အပ်နှံလှူဒါန်းလာလျှင် ပယ်ရမည်သာ ဖြစ်သည်။
ရွှေ ငွေ ရတနာခံယူမှုနှင့် ပတ်သက်၍ မြတ်စွာဘုရား၏ ဆန္ဒတော်ကို သုတ္တန်ဒေသနာတော်များတွင်လည်း တွေ့ရပါသည်၊ ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ် အတိအကျ ပညတ်တော်မူပုံကို မဖော်ပြမီ သုတ္တန် ဒေသနာတော်အချို့ကို ဖော်ပြ လိုပါသည်။
စာမျက်နှာ-၁၂၃
သာသနာ့ဂုဏ်မှေးမှိန်စေနိုင်သည်
မြတ်စွာဘုရားသည် သာဝတ္ထိပြည် ဇေတဝန် ကျောင်းတော်၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူစဉ် ရဟန်းတော်တို့အား အောက်ပါအတိုင်း မိန့်တော်မူပါသည်-“ရဟန်းတို့-တိမ်တိုက်၊ ဆီးနှင်း၊ မြူခိုး၊ ရာဟု အသူရိန်တို့သည် နေ၊ လများကို ညစ်နွမ်း စေသည့် ဘေးရန်လေးမျိုးဖြစ်သည်။ ထိုဘေးရန်များက ညစ်နွမ်းအောင်လုပ်ထားသည့် နေ၊ လများသည် မတောက်ပနိုင် မထွန်းလင်းနိုင် မတင့် တယ်နိုင်တော့ပေ။”
“ရဟန်းတို့ ထို့အတူပင် အရက်သေစာ သောက်စားခြင်း၊ မေထုန်မှီဝဲခြင်း၊ ယုတ်ညံ့သည့် အသက်မွေးမှုနှင့် အသက်မွေးခြင်း၊ ရွှေ ငွေကို ခံယူခြင်း ဤတရားလေးပါးတို့သည် ရဟန်း သူတော်ကောင်းများကို ညစ်နွမ်းစေတတ်သည့် ဘေးရန်များ ဖြစ်ကြသည်။ ထိုဘေးရန်များကြောင့် ညစ်နွမ်းနေကြရသည့် ရဟန်းသူတော်ကောင်းများသည် ဂုဏ်အားဖြင့် မတောက်ပနိုင် မထွန်း လင်းနိုင် မတင့်တယ်နိုင်တော့ပေ။”
စာမျက်နှာ-၁၂၄
ရွှေငွေအပ်က ကာမဂုဏ်အပ်သည်နှင့်တူနေသည်
ထို့အတူပင် မြတ်စွာဘုရားသခင်လက်ထက်က မြတ်စွာဘုရားသည် ရာဇဂြိုဟ်ပြည် ဝေဠုဝန်ကျောင်းတိုက်၌ သီတင်းသုံးတော်မူစဉ် ဘုရင်ဗိမ္ဗိသာရ၏ မင်းနန်းတော် အတွင်း၌ ပရိသတ်များ စည်းဝေးကြကာ “ရဟန်းတော်တို့အား ရွှေ ငွေသည် အပ်စပ်သည်၊ ရဟန်းတော်များသည် ရွှေငွေကို သာယာကြသည်၊ ရွှေ ငွေကို ခံယူနေကြသည်” ဟူသောစကား ဖြစ်ပွားပေါ်ပေါက်လာသည်။
ထိုအခါ ထိုပရိသတ်ထဲတွင် ပါဝင်နေသော မဏိစူဠကအမည်ရှိ ရွာသူကြီးတစ်ဦးက “မိတ်ဆွေတို့-ဒီလို မပြောကြပါနှင့်၊ ရဟန်းတော်တို့အား ရွှေငွေ မအပ်ပါ၊ ရဟန်းတော်များသည် ရွှေငွေကို မသာယာကြပါ၊ ခံလည်း မခံယူကြပါ၊ ရဟန်းတော်များသည် ပတ္တမြား ရွှေ ငွေကို ပယ်ကြပါသည်၊ ရွှေငွေနှင့် ကင်းကင်းရှင်းရှင်းဘဲ နေကြ ပါသည်” ဤသို့ပြောဆိုကာ ကန့်ကွက်ခဲ့ပါသည်။ ပရိသတ် ကလည်း နားလည်မှု ရသွားပါသည်၊ မဏိစူဠကရွာသူကြီး၏ စကားကို လက်ခံကြပါသည်။ ထို့နောက် မဏိစူဠက ရွာသူကြီးသည် မြတ်စွာဘုရားထံသို့ သွားရောက်၍ ထိုအကြောင်းကို လျှောက်ထားသည်။
စာမျက်နှာ-၁၂၅
မြတ်စွာဘုရားသည် မဏိစူဠက ရွာသူကြီး၏ စကားကို လက်ခံအတည်ပြုသည့်အပြင် ရွှေ ငွေ အပ်တဲ့ သူအတွက် ကာမဂုဏ်(၅) ပါးလည်း အပ်တော့မှာပေါ့၊ ကာမဂုဏ် (၅) ပါးအပ်သည် ဆိုကတည်းက ဘယ်မှာ ရဟန်းတရား အားထုတ်နိုင်ပါတော့မလဲ၊သို့သော်လည်း မြက်ကို အလိုရှိသော ရဟန်းသည် မြက်ကို ရှာနိုင်သည်၊ သစ်သားကို အလိုရှိသည့်ရဟန်းသည် သစ်သားကို ရှာနိုင်သည်၊ လုပ်အားကို အလိုရှိသည့်ရဟန်းသည် လုပ်အားပေး နိုင်သည့်ယောက်ျားကို ရှာနိုင်သည်။
“ရွာသူကြီး-မည်ကဲ့သို့သော အကြောင်းနှင့်မျှ ရွှေငွေကို သာယာနိုင်တယ်၊ ရှာနိုင်တယ်လို့ ငါဘုရား ဟောတော်မမူပေ”
ဤသို့လျှင် မဏိစူဠကရွာသူကြီး၏စကားကို လက်ခံတော်မူကာ ရွှေငွေနှင့် ပတ်သက်၍ အပြည့်အစုံ ဖြည့်စွက် ဟောကြားတော်မူခဲ့သည်။
ရွှေငွေဆိုင်ရာ ပညတ်တော်
ရွှေငွေဆိုင်ရာကို ကိုယ်တိုင်ခံယူသည် ဖြစ်စေ၊ မိမိအတွက် သူတပါးကို ခံယူခိုင်း၊ ယူလိုက်ဟု ခိုင်းသည် ဖြစ်စေ၊ တစ်ခုခုသော နေရာ၌ အပ်နှံ၍ လှူဒါန်းအပ်သော
စာမျက်နှာ-၁၂၆
ရွှေငွေကို ကိုယ်နှုတ်ဖြင့် မပယ်ဘဲ သာယာသည်ဖြစ်စေ ထိုရွှေငွေများ နိဿဂ္ဂိထိုက်၍ ရဟန်းမှာ အာပတ်သင့်သည်။
ရူပိယသိက္ခာပုဒ်တွင် ဇာတရူပအရ ရွှေတုံး ရွှေခဲ ရွှေဒင်္ဂါးများကိုလည်းကောင်း၊ ရဇတအရ ငွေတုံး ငွေခဲ ငွေဒင်္ဂါး ငွေစက္ကူ၊ ငွေအဖြစ်ဖြင့် သုံးစွဲရသော ပိုက်ဆံ အမျိုးမျိုးကိုလည်းကောင်း ပညတ်တော်မူခဲ့သည်။
မယူရ-အယူမခိုင်းရ
ထိုအကပ္ပိယဝတ္ထုတို့ကို မယူရသည်မှာ အလှူရှင်တို့ လှူအပ်သော ရွှေငွေကို ဖြစ်စေ၊ လမ်းလယ်၌ ဥစ္စာရှင် မရှိသော ရွှေ ငွေကို ဖြစ်စေ ကိုယ်တိုင်ယူခြင်း မပြုရဟု ပညတ်တော်မူခဲ့သည်။ ထိုရွှေ ငွေတို့ကို ကိုယ်တိုင်မယူဘဲ တစ်ယောက်ယောက်ကို အယူခိုင်းခြင်းမျိုးကိုလည်း မပြုရဟု ပညတ်တော်မူခဲ့သည်။
ထိုသို့ အယူခိုင်းရာ၌ မိမိအဖို့ အယူခိုင်းလျှင် နိဿဂ္ဂိပါစိတ် အာပတ်သင့်ပါသည်၊ အခြားသီတင်းသုံးဘော် များအတွက် အယူခိုင်းလျှင် ဒုက္ကဋ်အာပတ် သင့်ပါသည်။
စာမျက်နှာ-၁၂၇
လူများပိုင်ဆိုင်သော ရွှေ ငွေများကို “ယူလော့-သိမ်းထား လော့၊ မည်သည့်အဖိုး ပေးချေလိုက်လော့” စသည်ဖြင့် မစီမံကောင်းကြောင်း သာရတ္ထဒီပနီဋီကာ၌ ဖွင့်ဆိုသည်။
အပ်နှံငွေ
မိမိအနီးအပါးမျက်မှောက်၌ လာရောက်ပြီးလျှင် “ဤရွှေ ငွေသည် ဤဝတ္ထုသည် အရှင်ဘုရားဖို့ ဖြစ်ပါသည်”ဟု လျှောက်ထား၍ လှူအပ်သော ရွှေ ငွေ၊ “မည်သည့်အရပ်မှာ၊ မည်သည့်ဘဏ်တိုက်မှာ၊ သို့မဟုတ် မည်သူ့လက်မှာရှိသော ရွှေငွေများသည် အရှင့်ဖို့ ဖြစ်ပါစေ၊ အရှင့်အား လှူဒါန်းပါ၏”ဟု အဝေးအရပ်ကို ညွှန်ပြ၍ လှူအပ်သော ရွှေ ငွေ၊
ဤရွှေ ငွေများကို ဥပနိက္ခိတ္တ = အပ်နှံလှူဒါန်း အပ်သော ရွှေငွေဟု ခေါ်၏။
သာယာခြင်း
ထိုကဲ့သို့ လှူရာ၌ ဦးခေါင်းခါ၍ဖြစ်စေ၊ ငါတို့မှာ ရွှေ ငွေ မအပ်၊ ရွှေငွေကို ငါတို့ အလိုမရှိဟု ပြော၍ဖြစ်စေ ကိုယ်နှုတ်တစ်ခုခုဖြင့် မပယ်ရှားဘဲ စိတ်ဖြင့် လက်ခံမှုကို သာယာခြင်းဟု ခေါ်၏။ သာယာမိ၍ နိဿဂ္ဂိပါစိတ်အာပတ် သင့်ရောက်သည်။
စာမျက်နှာ-၁၂၈
ရွှေငွေနှင့် ပတ်သက်၍ ကျင့်ဖွယ်ရာ
သိက္ခာပုဒ်တော်တွင် “သာဒိယေယျ-သာယာ ငြားအံ့”ဟု ဟောတော်မူသဖြင့် သာယာမှ နိဿဂ္ဂိပါစိတ် အာပတ်သင့်ပါသည်၊ ယခုကာလ အလှူစသည်၌ ငွေကို လှူသောအခါ ထူးထူးခြားခြား ကိုယ်နှုတ်စိတ်ဖြင့် မင်း ပယ်သာလျှင် “ငါမယူလို-ငါမသာယာ၊ ကပ္ပိယ သုံးချင်ရာ သုံးပေစေ”ဟု အမှန်စင်ကြယ်သော မသာယာသော စိတ်ဖြစ် နိုင်ပါလျှင် အာပတ်မသင့်ပါ။
ထိုငွေကို ကပ္ပိယကာရက သို့မဟုတ် ကျောင်းသား ယူလာ၍ နည်းစနစ်တကျ-
အရှင်ဘုရား-မည်မျှတန်သောအပ်သောပစ္စည်းကို တပည့်တော်ထံ တောင်းတော်မူပါဟု လျှောက်လျှင် မူလက ငွေကို မသာယာခဲ့သောကြောင့် အပ်ဖွယ်ရှိပါသည်၊ ဤသို့ မလျှောက်ဘဲ ကျောင်းသား စသူတို့က ယူရုံသာယူထားလျှင် ထိုငွေနှင့်စပ်၍ ဘာမျှမအပ်တော့ပါ။
စွန့်ရခြင်းအကျိုး
ထိုသို့ အလှူခံမိသောရွှေငွေများသည် နိဿဂ္ဂိပစ္စည်း များဖြစ်သွားသဖြင့် စွန့်ရပါမည်။ ထိုသို့ ရွှေငွေကို စွန့်ရာ၌ သံဃာဂိုဏ်းပုဂ္ဂိုလ် အားလုံးပင် မအပ်သောကြောင့် အခြား
စာမျက်နှာ-၁၂၉
နိဿဂ္ဂိပစ္စည်းကဲ့သို့ သံဃာဂိုဏ်းပုဂ္ဂိုလ်အား စွန့်ခွင့်မရပါ။ သံဃာ့အလယ်တွင်-
“အဟံ ဘန္တေ ရူပိယံ ပဋိဂ္ဂဟသိံ၊ ဣဒံ မေ ဘန္တေ နိဿဂ္ဂိယံ၊ ဣမာဟံ နိဿဇ္ဇာ”ဟု-ပါဠိလို ဆို၍ ဖြစ်စေ၊
“အရှင်ဘုရား-တပည့်တော်သည် ရွှေငွေကို ခံယူမိပါပြီ၊ ဤရွှေငွေကို တပည့်တော် စွန့်ပါ၏”ဟု မြန်မာလို ဆို၍ ဖြစ်စေ စွန့်ရသည်။
ထိုကဲ့သို့ စွန့်ပြီးသောအခါ လူတစ်ယောက်ယောက် လာလျှင် “ဤဟာကို သိလော့”ဟု ပြောရမည်။ ဤငွေဖြင့် ဘာကို ယူခဲ့ရမည်နည်းဟု ဒကာကလျှောက်လျှင် “မည်သည့် ပစ္စည်းကို ယူစေလိုသည်”ဟု မပြောဘဲ “မည်သည့်ပစ္စည်း တော့ သံဃာမှာ အပ်တာဘဲ”ဟု ပြောနိုင်၏။ ထိုသို့ ပြော၍ ဝယ်ယူလာလျှင် ထိုပစ္စည်းကို သံဃာအားလုံး ဝေ၍ သုံးဆောင်ကောင်း၏။ ဤသို့မှ မစွန့်လျှင် မည်သည့် ရဟန်းမျှ မအပ်တော့ပေ။ စွန့်လျှင် သံဃာများ၌ ပစ္စည်း သုံးစွဲခွင့်ရခြင်းသည် ရွှေငွေကို စွန့်ရခြင်း၏ အကျိုးဖြစ်လေသည်။
ရွှေငွေကို အလှူခံမိသော ရဟန်းမှာမူ စွန့်လိုက်သည့်အတွက် မိမိမှာအပြစ်ကင်း၍ သန့်ရှင်းခြင်းအကျိုးသာ
စာမျက်နှာ-၁၃၀
ရှိ၏၊ ထိုစွန့်ပြီး ရွှေငွေမှ ပစ္စည်းကို ရဟန်းသာမဏေ ကပ္ပိယတို့က တဆင့်ပေးသော်လည်း မသုံးစွဲကောင်းပေ။ ထိုစွန့်ပြီး ရွှေငွေဖြင့် မျိုးစေ့ကိုဝယ်၍ စိုက်ထားအပ်သော သစ်ပင်၌သော်မှ ထိုရဟန်းမှာ အရိပ်မခိုကောင်း၊ ထိုငွေဖြင့် ဝယ်ထားအပ်သော ဆီ၊ ရေနံဆီ၊ ဖရောင်းတိုင်၊ မီးလုံးများ၏ မီးရောင်၌သော်ပင် စာမချကောင်း၊ မဖတ်ကောင်းဟု စာပေကျမ်းဂန်တွင် ပြဆိုထားလေသည်။
ဤသို့သော သံဃကိစ္စများ၌လည်း ကပ္ပိယကာရကတို့သည် ဝိနည်းအရာနားလည်မှုရှိစွာဖြင့် ဆောင်ရွက်တတ် ကြရလေသည်။
အပ်စပ်သော လှူဒါန်းနည်း
ရွှေငွေကို လှူဒါန်းကြရာ၌ အပ်စပ်အောင် လှူဒါန်းတတ်ဖို့ အရေးကြီးလှပါသည်။ ဒကာလုပ်သူက အပ်စပ်အောင် လှူဒါန်းပါလျှင် ရဟန်းတော်များအနေဖြင့် ပယ်မြစ်နေရန် မလိုတော့ပါ။ ကပ္ပိယညွှန်း၍ စီမံသုံးစွဲနိုင်ပါသည်။ ဒကာလုပ်သူက သံဃာ၊ ဂိုဏ်း၊ ပုဂ္ဂိုလ်ကို သီးခြား မသုံးသပ်ဘဲ “ဤရွှေငွေများကို စေတီတော်အတွက် လှူဒါန်း ကြပါကုန်၏၊ ကျောင်းအတွက် လှူဒါန်းကြပါကုန်၏၊ နဝကမ္မအတွက် လှူဒါန်းကြပါကုန်၏”ဟု ပြောဆို လှူဒါန်းကြပါလျှင်
စာမျက်နှာ-၁၃၁
မတားမြစ်ကောင်းကြောင်း ဝိနည်းအဋ္ဌကထာ၌ ဖွင့်ဆိုထား ပါသည်။
ထို့ကြောင့် ရွှေငွေလှူဒါန်းလိုကြသော ဒကာဒကာမတို့သည် သာသနာတော်အား အထောက်အပံ့ပြုကြရာ၌ ဘုရားစေတီတော်အား လှူဒါန်းလိုပါလျှင်-
“ဤရွှေငွေများကို စေတီတော်အား လှူဒါန်းပါကုန်၏ အရှင်ဘုရား”ဟု-
လျှောက်ထား၍ လှူဒါန်းရပါမည်။ ကျောင်းတိုက်တာအား လှူဒါန်းလိုပါလျှင်-
“ဤရွှေငွေများကို ကျောင်းအား လှူဒါန်းပါကုန်၏ အရှင်ဘုရား”ဟု-
လျှောက်ထား၍ လှူဒါန်းရပါမည်။ ရဟန်းသံဃာတော်များ၏ အမှုကိစ္စသစ်အား လှူဒါန်းလိုပါလျှင်-
ဤရွှေငွေများကို အရှင်ဘုရား၏ အမှုကိစ္စသစ် (နဝကမ္မ)အား လှူဒါန်းပါကုန်၏အရှင်ဘုရား”ဟု-
လျှောက်ထား၍ လှူဒါန်းရပါမည်။
ထိုသို့ သာသနာတော်အား လှူဒါန်းလာသော ရွှေငွေပစ္စည်းများကို ကိုယ်တိုင် ကိုင်တွယ်သုံးစွဲမှုကို မပြုဘဲ ကပ္ပိယကာရကညွှန်၍ ကပ္ပိယကာရကဖြင့် စီမံခန့်ခွဲ သုံးစွဲ နိုင်ပါသည်။
စာမျက်နှာ-၁၃၂
ကပ္ပိယညွှန်းပုံ
ယခုခေတ်၌ ငွေအသုံးချမှု ကျယ်ပြန့်လာသည်။ ငွေသည် ခရီးသွားလာရေး၊ ပစ္စည်းရောင်းဝယ်ရေး၊ လှူရေး တန်းရေး၊ သာရေး နာရေး၊ ကျန်းမာရေးတို့တွင် မပါမပြီး အရေးကြီးလာသည်၊ ရဟန်းတော်တို့သည် ငွေအလှူခံမှု-ငွေကိုင်တွယ်သုံးစွဲမှုများကို မလွှဲမရှောင်သာ ဆောင်ရွက် လာရသည့်အခါများ ရှိလာ၏။
မြတ်စွာဘုရားရှင်က ငွေရေး ကြေးရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ဤသို့ ပညတ်တော်မူ၏။ သဒ္ဓါတရားရှိသူတို့က “ဤငွေဖြင့် ရဟန်းတော်တို့အား အပ်စပ်သော ပစ္စည်းကို ဘုန်းကြီးအား လှူပါ”ဟု မှာထား၍ ကပ္ပိယထံ ငွေကို အပ်နှံထားတတ်ကြသည်၊ ထိုသို့ အပ်ထားကြရာ၌ ထိုငွေမှ အပ်စပ်သောပစ္စည်းကို သာယာကောင်း၏၊ တောင်း ယူကောင်း၏၊ ရွှေ ငွေကိုကား မည်သည့်ပရိယာယ်နှင့်မျှ မသာယာကောင်းဟု မိန့်တော်မူ၏။
သို့ဖြစ်၍ ရွှေငွေကို အလှူခံဖွယ်ကိစ္စ ကြုံတွေ့ လာလျှင် အောက်ပါအတိုင်း ကပ္ပိယညွှန်၍ ဆောင်ရွက် သင့်ပေသည်။ ကပ္ပိယကာရကအဖြစ် သီတင်းသုံးဘော် (၅) ဦးဖြစ်သော ရဟန်း-ရဟန်းမ-သိက္ခမာန်-သာမဏေ-
စာမျက်နှာ-၁၃၃
သာမဏေမမှ တပါး အခြားမည်သူ့ကိုမဆို ကပ္ပိယအဖြစ် ညွှန်ပြနိုင်သည်၊ ယခုခေတ်၌ ရဟန်းနှင့်သာမဏေမှတပါး အားလုံးကို ညွှန်ပြနိုင်သည်ဟု ဆိုရပေမည်။ ငွေရေး ကြေးရေးကိစ္စသည် ယခုအခါ အရေးပါသောအရာ ဖြစ်လာသည်။ ဆွမ်း၊ သင်္ကန်း၊ ကျောင်း၊ ဆေး ပစ္စည်းလေးပါးကို စာပေအဆိုအတိုင်း ထပ်တူထပ်မျှ ကျင့်သုံးဖို့ရန် ခက်ခဲလာသည်။ အကပ္ပိယဝတ္ထုဖြစ်သော ငွေသည် အစစ အရာရာ အဆင်ပြေအောင် ဖန်တီးပေးနိုင်သောအရာ ဖြစ်လာသည်။ အလှူအတန်းများတွင် အလှူငွေ၊ ဝတ္ထုငွေ၊ အနာမာသဝတ္ထု-နဝကမ္မဝတ္ထု စသောအမည်များတပ်၍ လှူဒါန်းလာကြသည်၊ ငွေဆွမ်းလောင်းမှု၊ ငွေပဒေသာပင် လှူဒါန်းမှု၊ ငွေ မှုများကို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ လှူလာ ကြသည်။
ရဟန်းတော်များအနေနှင့်လည်း ငွေကြေးကို တိုက်ရိုက်ကိုင်ကာ သုံးစွဲမှု မပြုလုပ်ချင်သော်လည်း ခေတ် ကာလ သွားရေးလာရေး၊ ဝယ်ရေးချမ်းရေး၊ ဆွမ်းကွမ်း ဆိုင်ရာ အဖြာဖြာတွင် ငွေကြေးမပါလျှင် ကိစ္စမပြီးသဖြင့် ငွေကြေးကိစ္စ ကိုင်တွယ်နေကြရသည်။ ငွေကြေးလောင်း လှူပွဲများတွင် တိုက်ရိုက် လက်ခံမှုကို ရှောင်လွှဲလိုသည့် တချို့သော ရဟန်းတော်များအနေဖြင့် ယပ်တောင်နှင့်
စာမျက်နှာ-၁၃၄
အလှူခံမှု၊ သပိတ်ဖြင့် အလှူခံမှု၊ သင်္ကန်းဖြင့်။ အိတ်ဖြင့် အလှူခံမှု စသည်ကို ပြုလုပ်လာကြရသည်။
ငွေလှူဒါန်းမှုကို တိုက်ရိုက်မပြုကောင်းဟု သဘော ပေါက်ထားကြသော အလှူရှင်များအနေဖြင့်လည်း ငွေစက္ကူများကို တိုက်ရိုက် ဆက်ကပ်မှုအစား စာအိတ်တွင်းထည့်၍ လှူဒါန်းမှု၊ စာအုပ်ကြားညှပ်၍ လှူဒါန်းမှု၊ အိတ်အမျိုးမျိုး ဖြင့်ထည့်ကာ ဖုံးဖိလှူဒါန်းမှု ပြုလာကြသည်။ ဘုရားပညတ်တော်အရ ဆိုရပါမူ မည်သည့်နည်းနှင့်မျှ ကိုယ်တိုင် ကိုင်တွယ်၍ တိုက်ရိုက် အလှူမခံကောင်းပေ။ ငွေရေး ကြေးရေးနှင့် ပတ်သက်လာလျှင် ကပ္ပိယနှင့် ဆက်သွယ် လှူဒါန်းခြင်းသည်သာ အကောင်းဆုံး ဖြစ်ပေသည်။ ထိုအချက်ကို သာသနာပြုလိုသူတိုင်း အလေးအနက် သတိပြု သင့်ကြသည်။ ငွေရေးကြေးရေးနှင့် ပတ်သက်၍ ရဟန်းတော်များသည် ဝိနည်းတော် ပညတ်တော်ကို အလေးဂရုပြု သောအားဖြင့် ဝိနည်းထုံးစံကို ကြိုတင် သင်ပြကောင်းသည့် အားလျော်စွာ ကပ္ပိယကာရကများကို ကြိုတင် သင်ပြထားသင့်သည်။ ထိုကပ္ပိယကာရကတို့သည် အလှူရှင်က ငွေများကို လာရောက် လှူဒါန်းသောအခါ၌လည်းကောင်း၊ ရဟန်းတော်တို့က ငွေကို အလှူမခံ ပယ်လှန်လိုက်သော်လည်းကောင်း၊ အလှူရှင်ကိုယ်တိုင်က ဝိနည်းပညတ်တော်ကို
စာမျက်နှာ-၁၃၅
နားလည်ပြီးဖြစ်၍ ကပ္ပိယထံ အပ်နှံသော်လည်းကောင်း ကပ္ပိယက ထိုငွေကို လက်ခံထားပြီးလျှင်-
“တပည့်တော် မောင်လှထံ ၁၀၀ ကျပ်တန် အပ်စပ်သော ပစ္စည်းများကို တောင်းခံတော်မူပါ ဘုရား၊ လုံခြုံရာအရပ်ကိုလည်း ညွှန်ပြတော်မူပါ ဘုရား”ဟု လျှောက်ထားကြရသည်။
ကပ္ပိယကာရက-က ထိုသို့ လျှောက်ထားလျှင် အလှူရှင်ဒကာက အထူး လျှောက်ထားသည်ဖြစ်စေ၊ မလျှောက်ထားသည်ဖြစ်စေ ပဝါရိတ(ဖိတ်မန်သူ) ဖြစ်သွားပြီ ဖြစ်သဖြင့် ထိုငွေနှင့်တန်သလောက် အလိုရှိရာအပ်သော ပစ္စည်းများကို တောင်းကောင်း၏။ ငွေကိုလည်း မည်သည့် နေရာ၌ လုံခြုံသည်ဟု ပြောပြကောင်းလေသည်။ “မည်သည့် နေရာမှာ ထားလိုက်”ဟုကား မပြောကောင်းပေ။
ဤသို့ ကပ္ပိယကာရက ညွှန်း၍ စနစ်တကျ သိမ်းဆည်းကာ အလိုရှိရာ သုံးစွဲခြင်းသည် ငွေကြေးဆိုင်ရာ ပညတ်တော်ကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်ခြင်း မည်ပေသည်၊ ဝိနည်းတော်နှင့်အညီ ငွေရေးကြေးရေးကို အလှူခံခြင်း ဖြစ်သဖြင့် ပိုမို ကောင်းမွန်လှပါသည်။
စာမျက်နှာ-၁၃၆
ကပ္ပိယကာရကနှင့် ဈေးဝယ်ခြင်း
မြတ်စွာဘုရားရှင်သည် ရွှေငွေတို့ကို လက်ခံခြင်း၊ မိမိ ကိုယ်ထိလက်ရောက် တိုက်ရိုက် လက်ခံထားသော အလှူခံထားသော ငွေဖြင့် ကိုယ်တိုင်ဖြစ်စေ၊ ကပ္ပိယကို ခိုင်း၍ဖြစ်စေ ဈေးသည် စသူတို့၏ ဆွမ်း သင်္ကန်း ကျောင်း ဆေး ပစ္စည်းများကို လဲလှယ်ခြင်း၊ ဝယ်ယူခြင်းတို့ကို တားမြစ်တော်မူသည်။ ကယဝိက္ကယ သိက္ခာပုဒ်တော်ဖြင့် ပစ္စည်းမျိုးစုံ ရောင်းခြင်းဝယ်ခြင်း အရောင်းအဝယ် အလုပ်ကို တားမြစ်တော်မူသည်။ ကပ္ပိယဖြင့် ဈေးဆိုင်သို့ သွားပြီး သင်္ကန်းဝယ်ပေးပါ၊ သပိတ်ဝယ်ပေးပါဟု မပြောကောင်းပေ၊ ဤသင်္ကန်း အလိုရှိသည်၊ စာအုပ်အလိုရှိသည် စသည်ဖြင့် အလိုရှိကြောင်းကိုသာ ပြောကောင်းသည်၊ ကပ္ပိယကို ဘာဝယ်ပေးပါဟု ခိုင်းလျှင် ကိုယ်တိုင်ဝယ်သည်နှင့် အတူတူပင် ဖြစ်၏။
မအပ်သောလဲနည်း
ဈေးသည် ... စသူတို့အထံ၌ ရှိသောပစ္စည်းကို မိမိမှာရှိသော သင်္ကန်း ဖိနပ်စသည်ဖြင့် လဲလှယ်ယူလိုလျှင် မိမိကိုယ်တိုင် “ဤသင်္ကန်းဖြင့် ထိုသပိတ်ကို ပေးပါ” ဟူ၍ လည်းကောင်း၊ “ဤသင်္ကန်းကိုယူလော့၊ ထိုသပိတ်ကို
စာမျက်နှာ-၁၃၇
ပေးလော့”ဟူ၍လည်းကောင်း ပြောဆို၍ မလဲလှယ် ကောင်းပေ။ ဤသို့ လဲလှယ်သောစကားမျိုးကို ပြော၍ကား လူ့ပစ္စည်းမှန်လျှင် မိဘပစ္စည်းကိုပင် မလဲကောင်းပေ။
အပ်သောလဲနည်း
“ဈေးသည်ထံက ထိုသပိတ်ကို လိုချင်သည်၊ ဤ သင်္ကန်းဖြင့် လဲပေးစမ်း”ဟုကား ကပ္ပိယလုပ်သူကို ပြောကောင်းသည်၊ ကျောင်းသား ကပ္ပိယမရှိလျှင် မိမိကိုယ်တိုင် ဈေးဆိုင်သို့သွား၍ ဈေးသည်မှတပါး ဈေးသည်၏သားသမီး စသူကိုပင် “ငါ့မှာသင်္ကန်းရှိသည်၊ ဤသင်္ကန်းဖြင့် ထိုသပိတ်ကို လဲပေးပါ”ဟု စေခိုင်း၍ လဲကောင်း၏။ မည်သည့်နည်း နှင့်မျှ ကပ္ပိယရှာမရလျှင်သို့မဟုတ် ကပ္ပိယ မရှာလိုလျှင် ဈေးသည်ထံ သွား၍-
“ငါ့မှာ ဤသင်္ကန်းရှိသည်၊ သင်္ကန်းတော့ အသုံး မကျပါ၊ သပိတ်သာ လိုပါသည်”ဟု ပြောရာ ဈေးသည်က သင်္ကန်းကိုယူ၍ သပိတ်ကိုပေးလိုက်လျှင် ထိုသပိတ် အပ်၏၊ ဤနည်းဖြင့် ဈေးသည်များထံ အပ်သောပစ္စည်းဖြင့် လဲယူ နည်းကို သတိပြုရပေမည်။ အရောင်းအဝယ်ကိစ္စကို မြတ်စွာဘုရား လိုလားတော်မမူသဖြင့် မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက် ရသောအခါ ကပ္ပိယကာရကတို့နှင့် ဈေးဝယ်ခြင်းသည် အကောင်းဆုံး အပြစ်အကင်းဆုံး ဖြစ်ပေသည်။
စာမျက်နှာ-၁၃၈
ခိုင်းစေရာ၌ အပ် မအပ်
တောင်းရမ်း စားသောက်နေသော စားကြွင်း စားနှင့် လက်သမား စသူကို မြင်၍ “ဤထမင်းကို စားပြီးလျှင် ဆိုးရည်ခေါက် ခွါပေးစမ်းလော့၊ ကျောင်းကို ပြုပြင်ပေးစမ်းလော့”စသည်ဖြင့် ခိုင်းရာ၌ အာပတ်သင့်သည်။ ထိုသို့ ခိုင်းစေသည့်အတွက် ဆိုးရည်ခေါက်စသော ပစ္စည်းတစုံတရာရလျှင် ထိုပစ္စည်းပါ စွန့်ရ၏။ ကျောင်းပြင်၊ ခေါင်းရိတ်ခိုင်းခြင်းစသည်၌ ပစ္စည်းတစုံတရာမရလျှင် အာပတ်ကိုသာ ဒေသနာပြောရမည်။ “ထမင်းကိုစားပြီးလျှင် အလုပ်လုပ်”ဟု တဆက်တည်း (တစ်ခွန်းတည်း)မပြောဘဲ-
“ဤထမင်းကို စားလော့၊ ဤအလုပ်ကို လုပ်လော့”ဟု စကားနှစ်ဝါကျခွဲ၍ ပြောဆိုစေခိုင်းလျှင်မူ အပ်ပါ၏။
ရွှေ ငွေ ရတနာ ပစ္စည်းများကို သာသနာတော်အတွက် အသုံးဝင်အပ်စပ်အောင် ဆောင်ရွက်ခြင်း
ရွှေငွေပတ္တမြားစိန်စသော ရတနာပစ္စည်းတို့သည် လောကရှိ လူသားအားလုံး မြတ်နိုးတွယ်တာ ခုံမင်ကြသော ရတနာပစ္စည်းများ ဖြစ်ကြသည်။ ထိုရတနာ ပစ္စည်းတို့ဖြင့်
စာမျက်နှာ-၁၃၉
မိမိတို့လိုရာ နှစ်သက်ရာကို ဖန်တီးနိုင်ကြသည်။ ငွေသည် အရာဝတ္ထုအားလုံးကို ပြုလုပ်ဖန်တီးနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ရွှေ ငွေ ရတနာများကို ရှာဖွေ စုဆောင်းကြသည်။ သာသနာ့ဝန်ထမ်း ရဟန်းတော်တို့မှာမူ လောကီ လူသားများ နှင့် လုံးဝမတူပေ၊ သံသရာဘေး မြော်တွေး ကြောက်ရွံ့သူများဖြစ်၍ လောကချမ်းသာများကို မသာယာ ကြတော့ပေ၊ ကာမဂုဏ် အာရုံငါးပါးကို ခေါင်းပါးအောင် ကျင့်ဆောင်နေကြသူများ ဖြစ်သည်။
ဗုဒ္ဓမြတ်စွာ သာသနာတော်ကြီးသည် သာသနာ့ ဝန်ထမ်း ရဟန်းသာမဏေများနှင့် ပေးကမ်းလှူဒါန်းသူ ဥပါသကာ ဥပါသိကာမတို့ ညီတူလက်တွဲ ကြိုးပမ်း တည်ဆောက်မှသာ သာသနာရောင် ထွန်းလင်းပြောင်ကာ သာသနာ့သက်တမ်း ရှည်မြင့်စွာ တည်တံ့နိုင်ပေလိမ့်မည်။ လူဒါယကာ ဥပါသကာတို့ ပင်ပန်းကြီးစွာ ရှာဖွေ စုဆောင်းထားသော ရွှေ ငွေ ရတနာဥစ္စာများသည် သာသနာတော်အတွက် ဖြစ်သင့်ပေသည်။ သာသနာတော်အတွက် ရည်မှန်း၍ ဗုဒ္ဓဘာသာ ဥပါသကာတို့က ကြိုးပမ်းခဲ့ကြလေသည်။ ရှေးဟောင်း ဗုဒ္ဓသာသနိက အဆောက် အအုံကြီးများ၊ စေတီပုထိုးတော်များ၊ ရုပ်ပွားဆင်းတုတော်များ၊ ရေတွင်းရေကန်များသည် ဗုဒ္ဓဘာသာ ဥပါသကာ
စာမျက်နှာ-၁၄၀
တို့၏ စေတနာ သဒ္ဓါကို ဖော်ပြနေသည်။ မိမိတို့၏ ရွှေ ငွေ ရတနာဥစ္စာများဖြင့် သာသနာတော်အတွက် ပံ့ပိုးဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည်ကို အားရဝမ်းသာ ကျေနပ်ကြလေသည်။
ထို့အတူပင် မျက်မှောက်ခေတ် ဥပါသကာတို့သည်လည်း ပရိယတ္တိသာသနာတော် တိုးတက်ရေးအတွက် စာအုပ်စာပေ လှူဒါန်းခြင်း၊ စာသင်တိုက်များအား ထောက်ပံ့လှူဒါန်းခြင်း၊ စာမေးပွဲများ ကျင်းပခြင်း၊ စာအောင် ပုဂ္ဂိုလ်တို့အား ပူဇော်ချီးမြှင့်ခြင်း စသည်တို့ကို ဆောင်ရွက် နေကြသည်၊ ပဋိပတ္တိသာသနာတော် တိုးတက်ရေးအတွက် ရိပ်သာများ၊ ကမ္မဋ္ဌာန်းဌာနများ၊ တရားစခန်းများ၊ ဝိပဿနာ ကျင့်စဉ် တရားပွဲများ၊ ယောဂီပုဂ္ဂိုလ်များအား လှူဒါန်း ပေးကမ်းခြင်းများ စသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်နေကြသည်။
သာသနာတော်တိုးတက်ရေးအတွက် စေတီတော် ဟောင်းများ ပြုပြင်ခြင်း၊ စေတီတော်အသစ်များတည်ဆောက်ခြင်း၊ ဘုရားရုပ်ပွား ဆင်းတုတော်အဟောင်း အသစ်ပြုလုပ်ခြင်း၊ ဘုရား၊ ကျောင်းကန်၊ သိမ်၊ ဓမ္မာရုံ စသည် ဆောက်လုပ်ခြင်း၊ ရှင်ပြုပွဲ ရဟန်းခံပွဲ သိမ်ထပ်ပွဲ စသည်ဖြင့် အမည်အမျိုးမျိုး လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးကို ဆောင်ရွက်နေကြသည်။ ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လျက် သာသနာတော်ကြီး
စာမျက်နှာ-၁၄၁
အရှည်တည်တံ့စေရန် ကြိုးစားအားထုတ် ဆောင်ရွက်နေ ကြသည်။
နိုင်ငံတော်အတိုင်းအတာမှသည် တိုင်းအဆင့်ဆင့် ပြည်နယ်အဆင့်ဆင့် ခရိုင် မြို့နယ် ကျေးရွာ အဆင့်ဆင့် အထိ သာသနာတော် တိုးတက်ရေးအတွက် တက်ကြွစွာ ဆောင်ရွက်နေကြသည်။
ထိုသို့သောဆောင်ရွက်ချက်ဟူသမျှ၌ ငွေကြေးဥစ္စာ ရတနာတို့သည် မပါမပြီး ဖြစ်နေသည်။ ငွေရှိမှသာ မိမိလိုရာ ဆောင်ရွက်နိုင်မည်ဖြစ်သဖြင့် ငွေကြေးကို အဓိကထား၍ လှူဒါန်းသူကလည်း လွယ်လင့်တကူ လှူဒါန်းကြသည်၊ အလှူခံသူများကလည်း အသုံးလွယ် အထားလွယ် သိမ်း ဆည်းရလွယ်ကူပြီး ပစ္စည်းမျိုးစုံ ကြိုက်ရာကို ဝယ်ယူနိုင်သောငွေကြေးကို လွယ်လင့်တကူပင် အလှူခံလိုက်ကြသည်။ ရွှေ ငွေ ရတနာပစ္စည်းများသည် ခေတ်ကာလ အခြေအနေအရ သာသနာတော်တိုးတက်ရေးအတွက် မရှိ မဖြစ်သော အရာများ ဖြစ်လာသည်။ အလှူပေးသူ အလှူ ခံသူ နှစ်ဦး နှစ်ဘက်အတွက် သယ်ယူသိမ်းဆည်းရ အလွယ်ဆုံးပစ္စည်းများ ဖြစ်နေသည်။
သို့သော် မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော်မူခဲ့သော ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်တော်နှင့်အညီ ဆောင်ရွက်ပါမှ လှူသူလည်း
စာမျက်နှာ-၁၄၂
အကျိုးရှိ၊ အလှူခံသူလည်း အကျိုးရှိ၊ သာသနာတော် အတွက်လည်း စင်စင် ကြယ်ကြယ် ရှိပေမည်။ သာသနာတော်အတွက် အသုံးဝင်အောင် အပ်စပ်အောင် ဆောင်ရွက် နိုင်ပါမှ အားလုံးအတွက် အကျိုးသက်ရောက်မှု ထက်မြက် ပေမည်။
သို့ဖြစ်၍ ရှေ့အခန်းများတွင် ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း အကပ္ပိယ ဝတ္ထုများဖြစ်သော ရွှေ ငွေ ရတနာပစ္စည်းများကို ကပ္ပိယကာရကမှတဆင့် စနစ်တကျ ဝိနည်း နည်းလမ်း ကျအောင် ဆောင်ရွက်ကြပါမှ ဆရာဒကာ ကြည်နူး ဝမ်းသာ အပြစ်ကင်းစင်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်ကြပေလိမ့်မည်၊ ထို့ကြောင့် ရွှေ ငွေ ရတနာပစ္စည်းများကို သာသနာတော်အတွက် အသုံးဝင်အပ်စပ်အောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ကြစေရန် ဆရာဒကာလက်တွဲ၍ ဆောင်ရွက်သင့်ကြပေသည်။ ဝိနည်း နည်းလမ်းတကျ ဆောင်ရွက်မှုကို အပန်းကြီးလှသည် ကျဉ်း ကြပ်လှသည် ရှုပ်လှသည်ဟု သဘောမထားဘဲ လေးစားစွာ လိုက်နာကြမှသာ သာသနာတော်အတွက် အမှန်တကယ် ဆောင်ရွက်ရာရောက်ပေမည်၊ မိမိ၏ စေတနာနှင့် သဒ္ဒါ တရားမှာ သာသနာတော် အရှည်တည်တံ့ ပြန့်ပွား ထွန်းကားရန် ရည်ရွယ်သော်လည်း ဘုရားစကားတော်ကို ဆန့်ကျင် ပြုမူနေကြပါမူ ဘုရားသာသနာပြုရာ မရောက်ဘဲ
စာမျက်နှာ-၁၄၃
ဖျက်ရာသာ ရောက်သွားနိုင်သဖြင့် သာသနာတော်အတွက် နှစ်ဦးနှစ်ဘက် တာဝန်ကိုယ်စီ ထမ်းဆောင်သင့်ပေသည်။
နဝကမ္မ
နဝကမ္မဟူသောဝေါဟာရသည် သာသနာတော်သုံး ဝေါဟာရတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်၊ သာသနာတော်မြတ် အရှည် တည်တံ့ပြန့်ပွား ထွန်းကားရေးအတွက် ရဟန်းတော်များ၊ သာမဏေများသည် အဓိကတာဝန်ရှိသူများ ဖြစ်သည်၊ သာသနာ့ဝန်ထမ်းများဟုပင် ခေါ်ဝေါ်ကြသည်၊ သာသနာ့ ဝန်ထမ်း ရှင်ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရား ပညတ်တော် မူခဲ့သည့် ဝိနည်းသိက္ခာပုဒ်တော်များကို အစွမ်းကုန် လိုက်နာ၍ သာသနာ့ဝန်ကို ထမ်းဆောင်ကြရသည်။
ထိုသာသနာ့ဝန်ထမ်းတို့၏ အဓိကတာဝန်နှစ်ရပ်မှာ ဂန္ထဓုရ နှင့် ဝိပဿနာဓုရတို့ ဖြစ်သည်။ တချို့က ဝိနည်းသိက္ခာကို လုံခြုံစွာစောင့်ထိန်းရင်း ဂန္ထဓုရ-ပရိယတ္တိစာပေ သင်ကြားပို့ချမှုတာဝန်ကို ယူကြသည်။ ဂန္ထဓုရဟူသည် မြတ်စွာဘုရား၏တရားတော် စကားတော်များ အမှားအယွင်း အပိုအလိုမရှိ မှတ်တမ်းတင်ထားသော ပိဋကသုံးပုံ စာပေများကို မပျောက်မပျက်ရအောင် တာဝန် ထမ်းဆောင်ရသောအလုပ် ဖြစ်သည်။ သာသနာတော်မြတ်
စာမျက်နှာ-၁၄၄
အရှည်တည်တံ့ရေးအတွက် ပဓာနကျသောတာဝန်ကြီး ဖြစ်သည်။ အသက်အရွယ် ပျိုနုနယ်၍ ဉာဏ်ပညာနှင့် ပြည့်စုံပြီး ကျန်းမာရေးကောင်းသူ ရဟန်းပျိုများနှင့် လွန်စွာသင့်လျော်သော တာဝန် ဖြစ်သည်။ ပရိယတ္တိသာသနာ အဓွန့်ရှည်ပါမှ သာသနာတော်သုံးရပ် အဆက်မပြတ် စည်ကားထွန်းကား နေပေမည်။
တချို့က ဝိပဿနာဓုရ = ပဋိပတ္တိကျင့်စဉ်တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ကြသည်။ ဤတာဝန်မှာ ရဟန်းသာမဏေ ဗုဒ္ဓ ဘာသာဝင်တိုင်း မချွတ်ထမ်းဆောင်ရမည့်တာဝန်ပင် ဖြစ်သည်။ သာသနာတော်မြတ်နှင့် တွေ့ကြုံရသည့်အခိုက် သာသနာတော်မြတ်၏ အနှစ်သာရ ဓမ္မကျင့်စဉ်များကို ကျင့်ဆောင်ပါမှသာ သာသနာတော်နှင့် တွေ့ကြုံရကျိုးနပ် ပေမည်။ သို့ဖြစ်၍ ပဋိပတ္တိတရားတော်များကို လိုက်နာ ပွားများ ကျင့်ကြံမှုသည် ရဟန်းကိစ္စအမှန်ပင် ဖြစ်လေသည်။
ရဟန်းကိစ္စ နှစ်ဌာနဖြစ်သော ဂန္ထဓုရ၊ ဝိပဿနာ ဓုရုတို့သည် ဧကန်မလွဲမသွေကျင့်ရမည့် တာဝန်များဖြစ် သလို ရဟန်းတော်များအဖို့ ရှောင်လွှဲမရ၊ အပ်စပ်စွာ ဝိနည်းတော်နှင့်အညီ ဆောင်ရွက်သင့်သော ကိစ္စရပ်များလည်း ရှိသေးသည်။ လူ့လောကဝယ် လူရယ်လို့ ဖြစ်လာ
စာမျက်နှာ-၁၄၅
သောအခါ သဘာဝအရ ရှောင်လွှဲမရသော စားဝတ်နေရေး တာဝန်တို့ ရှိသေးသည်။ ရဟန်းတော်များအဖို့ ဆွမ်းကိစ္စ၊ ကျောင်းကိစ္စ၊ သင်္ကန်းကိစ္စ၊ ဆေးကိစ္စတို့ ရှိသေးသည်။ ထိုထိုကိစ္စ ကြီးငယ်တို့သည် အသက်ရှင် လှုပ်ရှားနေမှုအတွက် မပါမပြီး အရေးကြီးသော ကိစ္စများပင် ဖြစ်သည်။ သို့သော် ထိုတာဝန်တို့သည် ရဟန်းတော်တစ်ပါးအဖို့ ပင်မတာဝန် နှစ်ရပ်မှ တပါး အခြားတာဝန်သစ် လုပ်ငန်းသစ်များသာ ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ထိုထိုများပြားလှသည့် ဆောင်ရွက်ဖွယ် တာဝန်တို့ကို “နဝကမ္မ” အလုပ်အကိုင်အသစ်အဆန်းများ၊ အပိုတာဝန်များဟု ဆိုကြသည်။ သင်္ကန်းဆိုး-သင်္ကန်း ဖွတ်-သင်္ကန်းချုပ်-ခေါင်းရိတ်-သပိတ်ဖုတ်-သပိတ်အိတ် ချုပ်-ကျောင်းဆောက်-ကျောင်းပြင်-ဆေးရှာ-ဆေးစပ် စသော မြတ်စွာဘုရား ခွင့်ပြုတော်မူခဲ့သော ရဟန်းတော်တို့နှင့် အပ်စပ်သော အလုပ်ကိစ္စများ အားလုံးသည် နဝကမ္မများ ဖြစ်ကြသည်၊ ပင်မတာဝန်ကြီးနှစ်ရပ်မှ အပိုတာဝန် အလုပ်အကိုင်အသစ်များပင် ဖြစ်သည်။
ထိုနဝကမ္မသည်လည်း သာသနာတော်ကြီ အရှည်တည်တံ့ ပြန့်ပွားထွန်းကား တိုးတက်ရေးအတွက် ဆောင်ရွက်သင့်သည်သာ ဖြစ်သည်။ ဆောင်ရွက်သင့် ဆောင်ရွက်ထိုက် ဆောင်ရွက်ရန် ဝိနည်းတော်က ခွင့်ပြု
စာမျက်နှာ-၁၄၆
တော်မူခဲ့သော ထိုနဝကမ္မအလုပ်များအတွက် ရဟန်းဟော်တို့သည် ကြောင့်ကြစိုက်သင့်က စိုက်ရမည်သာဖြစ်ပါသည်။
ယခုအချိန်၌ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာသာသနာတော်သည် အခြားဘာသာကြီးများနှင့် ယှဉ်၍ ပြည်တွင်းပြည်ပ ကျယ်ပြန့်စွာ ထွန်းကားနေချိန် ဖြစ်ပါသည်။ သာသနာတော်သည် ပြည်တွင်း၌လည်း တောင်တန်းမြေပြန့်မကျန် တပြည်ထောင်လုံး ထွန်းကားနေပါသည်။ တချို့သော နယ်စပ်ဒေသ သာသနာတော် မရောက်ရှိသေးရာ အရပ် ဒေသများသို့ သာသနာတော်ရောက်ရှိရန် ကြိုးစား သာသနာပြုနေသောအချိန် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် ထိုထိုဒေသများသို့ သာသနာပြုကြွခြင်း၊ ဒေသခံ ကလေး သူငယ်များအား စာပေသင်ကြားခြင်း၊ ဗုဒ္ဓဒေသနာတော်များ ပို့ချပေးခြင်း၊ လူရွယ်လူလတ်တို့အား ဘုရားတည် ကျောင်းဆောက်ရန် ဟောပြောပြခြင်း၊ လူကြီးတို့အား ကမ္မဋ္ဌာန်းဝိပဿနာ ဟောပြောခြင်း၊ လက်တွေ့တရားစခန်း ဝင်ခိုင်းခြင်း စသည့် သာသနာပြုတာဝန်အရပ်ရပ်သည် မလွဲမသွေ ဆောင်ရွက်ရမည့် အလုပ်များ ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ဆောင်ရွက်မှသာ သာသနာတော်သည် ကျယ်ပြန့် တိုးတက် လာမည် ဖြစ်သည်။
စာမျက်နှာ-၁၄၇
မှသာ တွေ့ကြုံဖူးမြော် လှူဒါန်းခွင့်ရသော ရတနာမြတ် အမှန်ပင် ဖြစ်ပေသည်။ ဘုရားသာသနာတော် အဓွန့် ရှည်ကြာ တည်တံ့ခိုင်မြဲရေး ဓမ္မရတနာသည် ဘုရား ဟောတော်မူသည့် အတိုင်း သန့်ရှင်းမှန်ကန်တိကျစွာ တည်ရှိ ရေးအတွက် သံဃာတော်တို့သည် နေ့မနား ညမအား ပရိယတ္တိ ပဋိပတ္တိ တာဝန်များ ထမ်းဆောင်နေကြရသဖြင့် သံဃာတော်တို့သည် လူသားတို့အတွက် အကျိုးကျေးဇူး များပြားလှသည်။ ရဟန်းတော်များ ကျင့်ကြံနေထိုင်ကြ၍သာ ယနေ့ထက်တိုင် သာသနာတော်ကြီးကို တွေ့မြင်နေရခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ သာသနာ မကွယ်ပျောက်ရေးအတွက် အဓိကတာဝန် ထမ်းဆောင်နေကြသော သံဃာတော် အရှင်မြတ်တို့အား ဗုဒ္ဓဘာသာ ကိုးကွယ်သူတို့သည် အမြဲ ထာဝရ ပင့်ဖိတ်လှူဒါန်း ကျွေးမွေး ကာ သုမင်္ဂလ၊ ဒုမင်္ဂလအမှုတို့ကို ဆောင်ရွက်နေကြရသည်။
ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တစ်ဦးအဖို့ မွေးဖွားချိန်မှ ကွယ်လွန် ချိန်အထိ သံဃာတော်တို့နှင့် ကင်းကွာ၍ မရနိုင်ပေ။ ရဟန်းတော်များအား သာရေး နာရေးတို့အတွက် အစဉ် ထာဝရ ပင့်ဖိတ်ဆက်ဆံနေရ၏။ ရှေးအခါကမူ မြန်မာ ဟူသမျှ ဗုဒ္ဓဘာသာများဖြစ်ကြပြီး မြန်မာယောက်ျား ဟူသမျှ ဘုန်းကြီးကျောင်းထွက်များသာ ဖြစ်ကြသဖြင့် သံဃာတော်
စာမျက်နှာ-၁၅၀ (စာမျက်နှာ တစ်ချို့ ပျောက်နေ)