ဝဋ္ဋကဇာတ် -၁

by မင်္ဂလာဘုံကျော် ညောင်ကန်ဆရာတော်

၅။ ဝဋ္ဋကဇာတ်

သစ္စာအာနုဘော်ဖြင့် တောမီးကွင်းခြင်းအကြောင်း

ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု... နတ်နှင့်တကွသောလူကို ဆုံးမတော်မူတတ်သော သဗ္ဗညူမြတ်စွာဘုရားသည် သန္တိ ပက္ခာ အစရှိသော ဂါထာပုဒ်ဖြင့် တန်ဆာဆင်အပ်သော ဤဝဋ္ဋကဇာတ်ကို မဂဓတိုင်း၌ ဒေသစာရီ ကြွတော်မူစဉ် တောမီး၏ ငြိမ်းခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူ၏။ ထိုစကားကို ချဦးအံ့၊ အခါတပါး၌ မြတ်စွာဘုရားသည် မဂဓတိုင်း၌ ဒေသစာရီ ကြွတော်မူသည်ရှိသော် မထင်ရှားသော မဂဓရွာငယ်၌ ဆွမ်းအလို့ငှာ ကြွတော်မူ၍ ဆွမ်းဘုဉ်းပေးပြီးသည်မှနောက်၌ ဆွမ်းခံရွာမှဖဲခဲ့၍ ရဟန်းအပေါင်းခြံရံလျက် ခရီးကိုကြွတော်မူ၏။ ထိုအခါ ကြီးစွာသော တောမီးသည် ထလေ၏။ ရှေ့မှ၎င်း နောက်မှ၎င်း များစွာကုန်သော ရဟန်းတို့သည် ဖြစ်ကုန်၏။ ထိုတောမီးသည်လည်း တလုံးတည်းသော အခိုးအလျှံရှိ၍ လွှမ်းလျက်လာ၏။ ထိုရဟန်းအပေါင်း၌ အချို့ကုန်သော ပုထုဇဉ်ရဟန်းတို့သည် သေသောဘေးမှ ကြောက်ကုန်သည်ဖြစ်၍ မီးကြိုကို ပေးကုန်အံ့၊ ထိုမီးကြိုလောင်ရာအရပ်ကို တောမီးသည် မလွှမ်းလတ္တံ့ဟု ပွတ်ကျည် ပွတ်ခုံတို့ကိုလုပ်၍ မီးကြိုတို့ကို ပြုကုန်၏။

တပါးကုန်သောရဟန်းတို့သည် သင်တို့သည် အဘယ်မည်သောအမှုကို ပြုကြကုန်သနည်း၊ ကောင်းကင်လယ်၌ တည်သော လ ဝန်းကိုမမြင်ကုန်သကဲ့သို့၎င်း အရှေ့လောက ဓာတ်မှ တက်သော အထောင်မကသော ရောင်ခြည်တို့ဖြင့် တန်ဆာဆင်အပ်သောနေဝန်းကို မမြင်ကုန် သကဲ့သို့၎င်း ကမ်းနား၌ရပ်ကုန်လျက် သမုဒြာကို မမြင်ကုန်သကဲ့သို့၎င်း မြင့်မိုရ်တောင်ကို မှီကုန်သောသူတို့သည် မြင့်မိုရ်တောင်ကို မမြင်ကုန်သကဲ့သို့၎င်း နတ်နှင့်တကွသောလောက၌ မြတ်သောပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သော မိမိနှင့်တကွ သွားသည်သာလျှင်ဖြစ်သော မြတ်စွာဘုရားကို မကြည့်ကုန်မူ၍ မီးကြိုကိုပေးကုန်အံ့ဟု သင်တို့သည် ပြုကုန်၏။ မြတ်စွာဘုရား၏ အစွမ်းမည်သည်ကို သင်တို့သည်မသိကုန်၊ လာကုန်လော မြတ်စွာဘုရား အထံသို့ သွားကုန်အံ့ဟု ဆိုကုန်၏။ ဆိုပြီး ရှေ့မှ၎င်း နောက်မှ၎င်း သွားကုန်သော ခပ်သိမ်းကုန်သော ထိုရဟန်းတို့သည် တပေါင်းတည်းဖြစ်ကုန်၍ မြတ်စွာဘုရားအထံသို့ သွားကုန်၏။

မြတ်စွာဘုရားသည် များစွာသော ရဟန်းအပေါင်းခြံရံလျက် မထင်ရှားသောအရပ်၌ ရပ်၏။ တောမီးသည် လွှမ်းဘိသကဲ့သို့ မြည်လျက်လာ၏။ လာပြီး၍ မြတ်စွာဘုရား၏ ရပ်ရာအရပ်သို့ရောက်၍ ထိုအရပ်၏ ထက်ဝန်းကျင်မှ တဆယ့်ခြောက်ပယ်မျှသော အရပ်သို့ရောက်၍ ရေ၌ပစ်အပ်သော မြက်မီးရှူးကဲ့သို့ ငြိမ်း၏။ ထက်ဝန်းကျင်မှ သုံးဆယ့်နှစ်ပယ်မျှသောအရပ်ကို လွှမ်းခြင်းငှါမတတ်နိုင်၊ ရဟန်းတို့သည် မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးစကားကို အားထုတ်ကုန်၏။ ဘုရားတို့၏ ကျေးဇူးတော်မည်သည်ကားအံ့ဘွယ်သရဲရှိစွ၊ ထိုစကားသည်မှန်၏။ စိတ်မရှိသော ဤတောမီးစင် ဖြစ်ပါလျက် ဘုရားတို့၏ တည်ရာအရပ်ကို လွှမ်းခြင်းငှါ မတတ်နိုင်၊ ရေ၌နှစ်အပ်သော မြက်မီးရှူးကဲ့သို့ ငြိမ်း၏။ ဘုရားတို့၏ အာနုဘော်မည်သည်ကားအံ့ဘွယ်သရဲရှိစွဟု မြတ်စွာဘုရား၏ ကျေးဇူးစကားကို အားထုတ်ကုန်၏။

မြတ်စွာဘုရားသည်လည်း ရဟန်းတို့၏ စကားကို ကြားတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ ဤအရပ်သို့ရောက်၍ ဤတောမီးသည် ငြိမ်း၏။ ဤတောမီး၏ ငြိမ်းခြင်းသည် ယခုအခါငါဘုရား၏ အစွမ်းမဟုတ်၊ ဤအစွမ်းသည်ကား ငါ၏ ရှေး၌ဖြစ်သောသစ္စာ၏ အစွမ်းတည်း၊ ထိုစကားသည် မှန်၏။ ဤအရပ်၌ ဘဒ္ဒကပ်ကမ္ဘာပတ်လုံးလည်း မီးမလောင်၊ ဤမီးမလောင်ခြင်းသည် ကမ္ဘာပတ်လုံးတည်သော တန်ခိုးမည်၏ဟု မိန့်တော်မူ၏။ ထိုအခါ အရှင်အာနန္ဒာမထေရ်သည် မြတ်စွာဘုရားအား ထိုင်တော်မူစိမ့်သောငှာ ဒုကုဋ်ကို လေးထပ်ပြု၍ ခင်း၏။ မြတ်ဘုရားသည် ထက်ဝယ်ဖွဲ့ခွေ နေတော်မူ၏။ ရဟန်းအပေါင်းသည်လည်း မြတ်စွာဘုရားကို ခြံရံ၍ နေ၏။ ထိုအခါ ရဟန်းအပေါင်းတို့သည် အရှင်ဘုရား ရှေးဦးစွာ ဤမီးငြိမ်းခြင်းသည် အကျွန်ုပ်တို့အား ထင်ရှား၏။ လွန်လေပြီးသော မီးငြိမ်းခြင်းသည် မထင်၊ ထိုလွန်လေပြီးသော မီးငြိမ်းခြင်းကို ထင်စွာပြုတော်မူကုန်ဟု ရဟန်းတို့သည် တောင်းပန်အပ်သည်ဖြစ်၍ အတိတ်ကို ဆောင်တော်မူ၏။

အတိတ်ဝတ္ထု... လွန်လေပြီးသောအခါ မဂဓတိုင်းဝယ် ထိုအရပ်၌ပင်လျှင် ဘုရားလောင်းသည် ငုံးမျိုး၌ ဖြစ်၏။ အမိဝမ်းမှဖွား၍ ဥခွံကိုခွဲသောကာလ၌ ကြီးစွာသော အိမ်ဂျင်ပမာဏရှိသော ငုံးဖြစ်၏။ ထိုအခါ ဘုရားလောင်းကို မိဘတို့သည် အသိုက်၌အိပ်စေ၍ နှုတ်သီးဖြင့် အစာကိုဆောင်၍ မွေးကျွေးကုန်၏။ ဘုရားလောင်းအား အတောင်တို့ကိုဖြန့်၍ ကောင်းကင်၌ ပျံနိုင်သောအစွမ်းသည်၎င်း, ခြေတို့ကိုကြွ၍ ကြည်း၌ သွားနိုင်သော အစွမ်းသည်၎င်း မရှိ၊ ထိုအရပ်ကိုလည်း နှစ်တိုင်းနှစ်တိုင်း တောမီးလောင်၏။ ထိုတောမီးသည် ထိုအခါ၌ သည်းစွာမြည်ဟည်းလျက် ထိုအရပ်ကို လောင်၏။ ငှက်အပေါင်းတို့သည် မိမိ မိမိတို့၏ အသိုက်မှ ထွက်ကုန်၍ သေဘေးမှကြောက်ကုန်ရကား မြည်လျက်ပြေးကုန်၏။ ဘုရားလောင်း၏ မိဘတို့သည်လည်း သေဘေးမှကြောက်ကုန်ရကား ဘုရားလောင်းကို စွန့်၍ ပြေးကုန်၏။ ဘုရားလောင်းသည် အသိုက်၌ ဝပ်လျက် လည်ကိုချီ၍ လွှမ်း၍လာသော တောမီးကိုမြင်၍ ငါ့အား အတောင်တို့ကို ဖြန့်၍ ကောင်းကင်သို့ ပျံနိုင်သောအစွမ်းသည် အကယ်၍ရှိအံ့၊ ပျံ၍ တပါးအရပ်သို့ သွားရာ၏။ ခြေတို့ကိုကြွ၍ ကြည်း၌သွားနိုင်သောအစွမ်းသည် အကယ်၍ရှိအံ့၊ ခြေကိုကြွသဖြင့် တပါးသော အရပ်သို့ သွားလေရာ၏။ ငါ၏ မိဘတို့သည်လည်း သေဘေးမှ ကြောက်ကုန်သည်ဖြစ်၍ တကောင်သော ငါ့ကိုစွန့်၍ ကိုယ်ကိုစောင့်ရှောက်လိုရကား ပြေးကုန်၏။ ယခု ငါ့အား တပါးသောကိုးကွယ်ရာသည် မရှိ၊ မှီခိုရာ မရှိ၊ လည်းလျောင်းရာမရှိ၊ ယခု ငါသည် အသို့လျှင် ပြုခြင်းငှါသင့်သနည်းဟု ကြံ၏။

ထိုအခါ ဘုရားလောင်းအား ဤသို့သော အကြံသည် ဖြစ်၏။ ဤလောက၌ သီလကျေးဇူးမည်သည် ရှိ၏။ လွန်လေပြီးသောအခါ၌ ပါရမီတို့ကိုဖြည့်၍ ဗောဓိအပြင်၌နေ၍ သစ္စာလေးပါးတို့ကို သိတော်မူကုန်သော သီလ, သမာဓိ, ပညာ ဝိမုတ္တိ အရဟတ္တဖိုလ် ပစ္စဝေက္ခဏာဉာဏ်ဖြင့် ပြည့်စုံကုန်သော မှန်ကန်ခြင်း ချစ်ခြင်း သနားခြင်း သည်းခံခြင်းနှင့် ပြည့်စုံကုန်သော အလုံးစုံကုန်သောသတ္တဝါတို့၌ အမျှဖြစ်သော မေတ္တာပွားခြင်းရှိကုန်သော သဗ္ဗညူ ဘုရားရှင်တို့မည်သည် ရှိကုန်၏။ ထိုဘုရားရှင်တို့သည် သိအပ်ကုန်သော တရားကျေးဇူးတို့မည်သည် ရှိကုန်၏။ ငါ၌လည်း တခုသော သစ္စာသည် ရှိ၏။ ထင်ရှားရှိသော တခုသောသဘောတရားသည် ထင်၏။ ထို့ကြောင့် လွန်ကုန်ပြီးသော ဘုရားရှင်တို့ကို၎င်း ထိုဘုရားရှင်တို့သည် ထိုးထွင်း၍သိအပ်ကုန်သော ဂုဏ်ကျေးဇူးတို့ကို၎င်း ဆင်ခြင်၍ ငါ၌ထင်ရှားရှိသော သစ္စာသဘောတရားကိုယူ၍ သစ္စာဆိုခြင်းကိုပြု၍ တောမီးကိုဖဲစေ၍ ယခု ငါသည် မိမိ၏၎င်း ကြွင်းသောငှက်တို့၏၎င်း ချမ်းသာသည်၏အဖြစ်ကို ပြုခြင်းငှါသင့်၏ဟု အကြံဖြစ်၏။ ထိုကြောင့်-

အတ္ထိ လောကေ သီလဂုဏော၊ သစ္စံ သောစေယျနုဒ္ဒယာ။
တေန သစ္စေန ကာဟာမိ၊ သစ္စကိရိယ မနုတ္တရံ။
အာဝဇ္ဇေတွာ ဓမ္မဗလံ၊ သရိတွာ ပုဗ္ဗကေ ဇိနေ။
သစ္စဗလ မဝဿယ၊ သစ္စကိရိယ မကာသဟံ။

ဟူ၍ ဟောတော်မူအပ်၏။

လောကေ၊ လောက၌။ သီလဂုဏော၊ သီလကျေးဇူးသည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ သစ္စံ၊ သစ္စာကျေးဇူးသည်။ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ သောစေယျနုဒ္ဒဃာ၊ သီလ မေတ္တာ ကရုဏာတည်းဟူသော တရားတို့သည်။ အတ္ထိ-သန္တိ၊ ရှိကုန်၏။ တေန သစ္စေန၊ ထိုသစ္စာဖြင့်။ အနုတ္တရံ၊ အတုမရှိ မြတ်သော။ သစ္စကိရိယံ၊ သစ္စာပြုခြင်းကို။ အဟံ၊ ငါသည်။ ကာဟာမိ၊ ပြုအံ့။ အဟံ၊ ငါသည်။ ဓမ္မဗလံ၊ တရားတော်၏ အစွမ်းကို။ အာဝဇ္ဇေတွာ၊ ဆင်ခြင်၍။ ပုဗ္ဗကေ၊ ရှေး၌ဖြစ်ကုန်သော ဇိနေ၊ ဘုရားရှင်တို့ကို။ သရိတွာ၊ အောက်မေ့၍။ ဗလံ၊ သစ္စာ၏ အစွမ်းကို။ အဝဿာယ၊ မှီ၍။ သစ္စကိရိယံ၊ သစ္စာပြုခြင်းကို။ အကာသိံ၊ ပြုဘူးပြီ။

ထိုအခါ ဘုရားလောင်းသည် လွန်လေပြီးသောအခါ၌ ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုတော်မူကုန်ပြီးသော ဘုရားရှင်တို့၏ ကျေးဇူးတော်ကို ဆင်ခြင်၍ မိမိ၌ ထင်ရှားရှိသောသစ္စာသဘောကို အာရုံပြု၍ သစ္စာပြုလိုရကား-

၃၅။ သန္တိ ပက္ခာ အပတနာ၊ သန္တိ ပါဒါ အဝဉ္စနာ
မာတာပိတာ စ နိက္ခန္တာ၊ ဇာတဝေဒ ပဋိက္ကမ။

ဟူသော ဤဂါထာကို ဆို၏။

၃၅။ ဇာတဝေဒ၊ တောမီး။ မေ၊ ငါ့အား။ ပက္ခာ၊ အတောင်တို့သည်။ သန္တိ၊ ရှိကုန်၏။ တေဟိ၊ ထိုအတောင်တို့ဖြင့်။ အပတနာ၊ ကောင်းကင်သို့ပျံခြင်းငှါ မတတ်နိုင်ကုန်။ မေ၊ ငါ့အား။ ပါဒါ၊ ခြေတို့သည်။ သန္တိ၊ ရှိကုန်၏။ တေဟိ၊ ထိုခြေတို့ဖြင့်။ အဝဉ္စနာ၊ မြေ၌သွားခြင်းငှာ မတတ်နိုင်ကုန်။ မေ၊ ငါ၏။ မာတာပိတာ စ၊ မိဘတို့သည်လည်း။ နိက္ခာ၊ ထွက်ပြေးခဲ့ကုန်ပြီ။ တွံ၊ သင်တောမီးသည်။ ပဋိက္ကမ၊ ဖဲလေလော့။

ဤသို့ ဘုရားလောင်းသည် ငါ့အား အတောင်တို့ရှိသောအဖြစ်သည်၎င်း၊ ထိုအတောင်ကိုဖြန့်၍ ကောင်းကင်သို့ မပျံနိုင်သည်၏ အဖြစ်သည်၎င်း၊ ခြေတို့၏ ရှိသောအဖြစ်သည်၎င်း၊ ထိုခြေတို့ကိုကြွ၍ မသွားနိုင်သောအဖြစ်သည်၎င်း၊ မိဘတို့၏ ငါ့ကို အသိုက်၌ စွန့်၍ ပြေးသောအဖြစ်သည်၎င်း မဖောက်မပြန် မှန်သည်သာလျှင် အကယ်၍ဖြစ်အံ့၊ တောမီး ထိုသစ္စာဖြင့် သင်သည် ဤအရပ်မှ ဖဲလေလောဟု အသိုက်၌ အိပ်လျက်လျှင် သစ္စာဆိုခြင်းကိုပြု၏။ ဘုရားလောင်း၏ သစ္စာဆိုခြင်းနှင့်တကွ တဆယ့်ခြောက်ပယ်မျှသောအရပ်၌ တောမီးသည် ဖဲ၏။ ဖဲသော တောမီးသည်လည်း လောင်လျက်လျှင် တပါးသောအရပ်သို့ သွားသည်မဟုတ်၊ စင်စစ်သော်ကား ရေ၌နှစ်အပ်သော မြက်မီးရှူးကဲ့သို့ ထိုအရပ်၌လျှင် ငြိမ်း၏။ ထို့ကြောင့်-

သဟ သစ္စေ ကတေ မယှံ၊ မဟာပဇ္ဇလိတော သိခီ။
ဝဇ္ဇေသိ သောဠသကရီသာနိ၊ ဥဒကံ ပတွာ ယထာ သိခီ။

ဟူ၍ ဟောတော်မူအပ်၏။

မယှံ-မယာ၊ ငါသည်။ သစ္စေ၊ သစ္စာကို။ ကတေ၊ ပြုသည်ရှိသော်။ သစ္စကိရိယာယ၊ သစ္စာပြုခြင်းနှင့်။ သဟ၊ တကွ။ ဥဒကံ၊ ရေသို့။ ပတ္တာ၊ ရောက်၍။ သိခီ၊ မီးသည်။ နိဗ္ဗာယတိ ယထာ၊ ငြိမ်းသကဲ့သို့။ တထာ၊ ထို့အတူ။ မဟာပဇ္ဇလိတော၊ ကြီးသောအလျံရှိသော။ သိခီ၊ တောမီးသည်။ သောဠသကရီနိ၊ တဆယ့်ခြောက်ပယ်တို့ကို။ ဝဇ္ဇေသိ၊ ကြဉ်၏။

ထိုအရပ်သည်ကား အလုံးစုံသော ဤဘဒ္ဒကပ်ကမ္ဘာပတ်လုံး မီးမလောင်သည်၏အဖြစ်ကြောင့် ကမ္ဘာပတ်လုံးတည်သော တန်ခိုးရှိသော အရပ်မည်သည် ဖြစ်၏။ ထိုသို့ ဘုရားလောင်းသည် သစ္စာဆိုခြင်းကိုပြု၍ အသက်၏အဆုံး၌ ကံအားလျော်စွာ လား၏။ မြတ်စွာဘုရားသည် ရဟန်းတို့ ဤအရပ်၌ မီး၏ မလွှမ်းခြင်းသည် ယခု ငါဘုရား၏ အစွမ်းမဟုတ်၊ ထိုအစွမ်းသည်ကား ရှေးငုံးငယ် ဖြစ်သောကာလ၌ ဘုရားလောင်း၏သာလျှင် သစ္စာအစွမ်းတည်းဟု ဤဓမ္မဒေသနာကို ဆောင်၍ သစ္စာတို့ကို ပြတော်မူ၏။ သစ္စာတို့ကို ပြတော်မူသည်၏အဆုံး၌ အချို့ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် သောတာပန်၊ အချို့ကုန်သော ရဟန်းတို့သည် သကဒါဂါမ်၊ အချို့ကုန်သော ရဟန်းတို့သည်အနာဂါမ်၊ အချို့ကုန်သောရဟန်းတို့သည် ရဟန္တာ ဖြစ်ကုန်၏ဟု သိအပ်၏။

ဇာတ်ပေါင်း... မြတ်စွာဘုရားသည် အနုသန္ဓေကိုစပ်၍ ယခုအခါ မိဘတို့သည် ထိုအခါ မိဘတို့သည် ဖြစ်ကုန်ပြီ၊ ယခုအခါ ငါဘုရားသည်လျှင် ထိုအခါ ငုံးဖြစ်ဘူးပြီဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူ၏။