နင်္ဂလီသဇာတ်

by မင်္ဂလာဘုံကျော် ညောင်ကန်ဆရာတော်

၃။ နင်္ဂလီသဇာတ်

ထိုင်းမှိုင်း တွေဝေသောကြောင့် သင့်-မသင့် ရာ-မရာကို မသိသောသူ၏ အကြောင်း

ပစ္စုပ္ပန်ဝတ္ထု... နတ်နှင့် တကွသောလောကကို ဆုံးမတော်မူတတ်သော သဗ္ဗညူမြတ်စွာဘုရားသည် အသဗ္ဗတ္ထ ဂါမိံ ဝါစံ အစရှိသော ဂါထာပုဒ်ဖြင့် တန်ဆာဆင်အပ်သော ဤနင်္ဂလီသဇာတ်တ်ကို ဇေတဝန်ကျောင်းတော်၌ သီတင်းသုံးနေတော်မူစဉ် လာဠုဒါယီမထေရ်ကို အကြောင်းပြု၍ ဟောတော်မူ၏။ လာဠုဒါယီသည် တရားဟောသည်ရှိသော် ဤအရာ၌ ဤတရားကို ဟောအပ်၏။ ဤအရာ၌ ဤတရားကို မဟောအပ်ဟု သင့် မသင့် ရေ မရာကို မသိ၊ မင်္ဂလာအရာ၌ တိရောကုဋ္ဋေသု တိဋ္ဌန္တိ၊ သန္တိသိင်္သာဋကေသု စ အစရှိသော ဤအမင်္ဂလာတရားကို မင်္ဂလာတရားပြု၍ဟော၏။ အမင်္ဂလာ အရာတို့၌ ဗဟူဒေဝါ မနုဿာ စ မင်္ဂလာနိ အစိန္တယုံဟုဆိုပြီး၍ ဤသို့ သဘောရှိကုန်သောမင်္ဂလာတို့၏ အရာကို၎င်း, အထောင်ကို၎င်း ပြုခြင်းငှာ စွဲမြဲနိုင်ကြစေကုန်သတည်းဟု ဟော၏။ ထိုအခါ တနေ့သ၌ တရားသဘင်ငယ် ရဟန်းတို့သည် ငါ့သျှင်တို့ လာဠုဒါယီမထေရ်သည် ရာ မရာ သင့် မသင့်ကို မသိ၊ အလုံးစုံ၌ မဆိုအပ်သည့် စကားကို အလုံးစုံ၌ ဆိုတတ်၏ဟု စကားကို ဖြစ်စေကုန်၏။

သဗ္ဗညူ မြတ်စွာဘုရားသည် ကြွလာတော်မူ၍ ရဟန်းတို့ ယခုအခါ အဘယ်စကားဖြင့် စည်းဝေးကြကုန်သနည်းဟု မေးတော်မူ၍ ဤ မည်သောစကားဖြင့် စည်းဝေးကြပါကုန်၏ဟု နားတော်လျှောက်သည်ရှိသော် ရဟန်းတို့ လာဠုဒါယီသည် ယခုအခါ၌ သာလျှင် ထိုင်းမှိုင်းတွေပေသည်ဖြစ်၍ သင့်မသင့် ရာမရာကို မသိသည် မဟုတ်သေး၊ ရှေး၌လည်း ဤလာဠုဒါယီသည် ဤသို့သဘောရှိသည် ဖြစ်ဘူး၏။ အမြဲ လာဠကမည်သည်သာလျှင် ဖြစ်၏ဟု မိန့်တော်မူ၍ အတိတ်ကို ဆောင်တော်မူ၏။

အတိတ်ဝတ္ထု... လွန်လေပြီးသောအခါ ဗာရာဏသီပြည်၌ ဗြဟ္မဒတ်မည်သောမင်းသည် မင်းပြုသည်ရှိသော် ဘုရားလောင်းသည် ပုဏ္ဏားသူကြွယ်မျိုး၌ဖြစ်၍ အရွယ်သို့ရောက်လတ်သော် တက္ကသိုလ်ပြည်၌ ခပ်သိမ်းသောအတတ်တို့ကိုသင်၍ ဗာရာဏသီပြည်၌ ဒိသာပါမောက္ခဆရာဖြစ်၍ တပည့်လုလင်ငါးရာတို့ကို အတတ် သင်စေ၏။ ထိုလုလင်တို့တွင် တယောက်သော ထိုင်း မှိုင်းတွေဝေသော လာဠကမည်သောလုလင်သည် အတတ်သင် တပည့်ဖြစ်၍ အတတ်သင်လာ၏။

ဉာဏ်ထိုင်းသည်၏အဖြစ်ကြောင့်ကား သင်ခြင်းငှါ မတတ်နိုင်၊ ဘုရားလောင်းအားကား ကျေးဇူးပြု၏။ ကျွန်ကဲ့သို့ ခပ်သိမ်းသော ကိစ္စတို့ကို ပြု၏။ ထိုအခါ တနေ့သ၌ ဘုရားလောင်းသည် ညစာစား၍ အိပ်ရာ၌အိပ်လျက် လက်ခြေကျောက်ကုန်းတို့ကို နှိပ်နယ်၍ သွားသော ထိုလာဠကလုလင်ကို အမောင် ညောင်စောင်းခြေတို့ကို ထောက်၍သွားလောဟု ဆို၏။ လာဠကလုလင်သည် တခုသော ညောင်စောင်းခြေကိုထောက်၍ တခုသောညောင်စောင်းခြေကိုမရရကား မိမိပေါင်၌ ညောင်စောင်းခြေကိုထား၍ ညဉ့်ကိုကုန်စေ၏။ ဘုရားလောင်းသည် မိုး သောက်သောအခါထ၍ လာဠကကိုမြင်လျှင် အမောင် အဘယ့်ကြောင့် ဤ၌အိပ်နေသနည်းဟုမေး၏။ ဆရာ တခုသောညောင်စောင်းခြေ၏ အထောက်ကိုမရ၍ ပေါင်ပေါ်၌ ညောင်စောင်းကိုထား၍ အိပ်သတည်းဟု လျှောက်၏။

ဘုရားလောင်းသည် ထိတ်လန့်သောစိတ်ရှိ၏။ ဤလာဠကသည် အလွန်လျှင်ငါ့အား ကျေးဇူးပြု၏။ ဤမျှသောလုလင်တို့၏အတွင်း၌ ဤလုလင်သည်လျှင်ဉာဏ်ထိုင်း၍ အတတ်ကို သင်ခြင်းငှာ မတတ်နိုင်၊ အသို့လျှင် လာဠကကို ငါသည် ပညာရှိအောင်ပြုအံ့နည်းဟု ကြံ၏။ ထိုအခါ ဘုရားလောင်းအား ဤသို့သောအကြံသည် ဖြစ်၏။ ငါသည် ဤလုလင်ကို ထင်းခွေ ဟင်း ရွက် ခူးသွား၍ လာလတ်သော် ယနေ့ သင်သည် အဘယ်ကို မြင်ခဲ့သနည်း အဘယ်အမှုကို ပြုခဲ့သနည်းဟု မေးအံ့၊ ထိုအခါ ယနေ့ အကျွန်ုပ်သည် ဤမည်သော ဝတ္ထုကို မြင်ခဲ့၏။ ဤမည်သော အမှုကို ပြုခဲ့၏ဟု ပြောဆိုလတ္တံ့၊ ထိုအခါ ထိုလုလင်ကို သင်မြင်ခဲ့သော ဝတ္ထုသည်၎င်း ပြုခဲ့သောအမှုသည်၎င်း အဘယ်နှင့်တူသနည်းဟု မေးအံ့၊ ထိုလုလင်သည် ဤမည်သော ဝတ္ထုနှင့် တူ၏။ ဤသို့ သဘောရှိ၏ဟု ဥပမာဖြင့်၎င်း အကြောင်းဖြင့်၎င်း ဆိုလတ္တံ့၊ ဤသို့ လာဠကကို အသစ်အသစ်ဖြစ်သော ဥပမာကို၎င်း အကြောင်းကို၎င်းဆိုစေ၍ ပညာရှိအောင် ပြုအံ့၊ ဤတခုသော အကြောင်းသည်ရှိ၏ဟု အကြံသည်ဖြစ်၏။ ကြံပြီး၍ ဘုရားလောင်းသည် လာဠကကိုခေါ်စေ၍ လုလင် သင်သည် ယနေ့မှစ၍ ထင်းခွေအံ့သောငှါ၎င်း ဟင်းရွက်ခူးအံ့သောငှါ၎င်း သွားသောအရပ်၌ မြင်ခဲ့ ကြားခဲ့ စားခဲ့သောက်ခဲ့ ခဲခဲ့ရသည်ကို ငါ့အား လျှောက်လာလှည့်ဟု ဆို၏။

လာဠကသည် ကောင်းပြီဟု ဝန်ခံ၍ တနေ့သ၌ လုလင်တို့နှင့်အတူ ထင်းခွေအံ့သောငှာ တောသို့သွားလတ်သော် တော၌မြွေကိုမြင်ခဲ့၍ ဆရာ အကျွန်ုပ်မြွေကိုမြင်ခဲ့သည်ဟု ဆရာအား လျှောက်၏။ အမောင် မြွေသည် အဘယ်နှင့်တူသနည်းဟု ဆရာကမေး၏။ ဆရာ မြွေသည် ထွန်တုံးထွန်သန်နှင့်တူ၏ဟု လျှောက်၏။ အမောင် ကောင်းစွ ကောင်းစွ၊ နှစ်သက်ဘွယ်သော ဥပမာကို အမောင် ဆောင်နိုင်ပေ၏။ မြွေမည်သည်ကား ထွန်တုံး ထွန်သန်နှင့်တူသည်သာလျှင်တည်းဟု ဆရာဆို၏။ ထိုအခါ ဘုရားလောင်းသည် လုလင်သည် နှစ်သက်ဘွယ်သောဥပမာကို ဆောင်နိုင်၏။ ထိုလုလင်ကို ပညာရှိအောင်ပြုခြင်းငှါ တတ်နိုင်လတ္တံ့ဟု ကြံ၏။ လုလင်သည် တဖန် တနေ့သ၌ တောကဆင်ကိုမြင်ခဲ့၍ ဆရာ ယနေ့ အကျွန်ုပ် ဆင်ကိုမြင်ခဲ့ရ၏ဟု လျှောက်လာ၏။ အမောင် ဆင်ကား အဘယ်နှင့်တူသနည်းဟု ဆရာက မေး၏။ ဆရာ ဆင်ကား ထွန်တုံး ထွန်သန်နှင့် တူ၏ဟု လျှောက်၏။ ဘုရားလောင်းသည် ဆင်၏ နှာ မောင်းကား ထွန်တုံး ထွန်သန်နှင့် တူ၏။ ဆင် စွယ် အစရှိသည်တို့သည်လည်း ထွန်တုံး ထွန် သန် နှင့် တူကုန်၏။ ဤလုလင်ကား မိုက်သည်၏ အဖြစ်ကြောင့် ခွဲခြမ်းမပြောနိုင်ရကား ဆင် နှာမောင်းကိုရည်၍ဆိုသည် ဖြစ်မည်၏ဟု ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။

ထိုအခါ တနေ့သ၌ ဆွမ်းဘိတ်ရာအရပ်ဝယ် ကြံကိုရ၍ ဆရာ ယနေ့ ကြံစုတ်ခဲ့ရ၏ဟု လျှောက်လာ၏။ အမောင် ကြံသည် အဘယ်နှင့် တူသနည်းဟုမေးလတ်သော် ဆရာ ကြံသည် ထွန်တုံး ထွန်သန်နှင့် တူ၏ဟု လျှောက်၏။ ဆရာသည် အတန်ငယ် လျှော်သောအကြောင်းကိုဆို၏ဟု ဆိဘ်ဆိတ်နေ၏။ တဖန်တနေ့သ၌ ဆွမ်းဘိတ်ရာအရပ်ဝယ် အချို့ကုန်သောလုလင်တို့သည် တင်လဲနိုခမ်းဖြင့်စားကြကုန်၏။ အချို့ကုန်သောလုလင်တို့သည် နို့ရည်ဖြင့် စားကြကုန်၏။ လာဠကသည် ဆရာ ယနေ့ အကျွန်ုပ်တို့ နို့ ဓမ်း နိုရည်ဖြင့် စားခဲ့ရကုန်သည်ဟု လျှောက်၏။ အမောင် နို့ဓမ်းနို့ရည်သည် အဘယ်နှင့် တူသနည်းဟု မေး၏။ ဆရာ နို့ဓမ်း နို့ရည်သည် ထွန် တုံး ထွန်သန်နှင့် တူ၏ဟု လျှောက်၏။ ဆရာသည် ဤလုလင်ကား မြွေသည် ထွန်တုံး ထွန် သန်နှင့် တူ၏ဟု ဆိုသဖြင့် ကောင်းသောစကားကို ဆို၏။ ဆင်သည် ထွန်တုံး ထွန်သန်နှင့် တူ၏ ဟုဆိုသဖြင့်လည်း နှာမောင်းကိုရည်၍ အနည်း ငယ်သော အသင့်အားဖြင့် ဆိုအပ်၏။ ကြံသည် ထွန်တုံး ထွန်သန်နှင့်တူ၏ဟု ဆိုသဖြင့်လည်း အနည်းငယ်သော ယုတို့သည်ရှိ၏။ နို့ဓမ်းနို့ရည်တို့သည်ကား အမြဲဖြူကုန်၏။ ထည့်အပ်သော အိုးခွက်သဏ္ဌာန်ရှိ၏။ ထို့ကြောင့် ဤစကားသည်ကား အချင်းခပ်သိမ်းအားဖြင့် မတူ၊ ဤလာဠကကို အတတ်သင်စိမ့်သောငှါ မတတ်ကောင်းချေဟုဆိုလို၍-

၁၂၃။ အသဗ္ဗတ္ထဂါမိံ ဝါစံ၊ ဗာလာ သဗ္ဗတ္ထ ဘာသတိ။
နာယံ ဒဓိံ ဝေဒိ န နင်္ဂလီသံ၊ ဒဓိပ္ပယံ မညတိ နင်္ဂလီသံ။

ဟူသော ဤဂါထာကို ဆို၏။

၁၂၃။ အသဗ္ဗတ္ထဂါမိံ၊ ဥပမာ၏အစွမ်းအားဖြင့် အလုံးစုံသောဥပမေယျ၌ မဝင်သော။ ဝါစံ၊ စကားကို။ ဗာလော၊ သူမိုက်သည်။ သဗ္ဗတ္ထ၊ အလုံးစုံသောဥပမေယျ၌။ ဘာသတိ၊ ဆို၏။ အယံ၊ ဤသူမိုက်သည်။ ဒဓိံ၊ နို့ဓမ်းကို။ န နင်္ဂလီသံ၊ ထွန်တုံး ထွန်သန်နှင့် မတူသည်ကို။ န ဝေဒိ၊ မသိနိုင်ခဲ့။ အယံ ဗာလော၊ ဤသူမိုက်သည်။ ဒဓိပ္ပယံ၊ နို့ဓမ်း နို့ရည်ကို။ နင်္ဂလီသံ၊ ထွန်တုံးထွန် သန် နှင့်တူ၏ ဟူ၍။ မညတိ၊ မှတ်ထင်၏။

ဒဓီတိ ဒဓိမေဝ၊ ပယန္တိ ဒီရံ၊ ဒဓိ စ ပယဉ္စ ဒဓိပ္ပယံ၎င်းဇာတ်အဋ္ဌကထာ

ဤသို့သဘောရှိသော သူမိုက်ဖြင့် အဘယ်အကျိုးရှိအံ့နည်းဟု တပည့်တို့အား တရား ဟော၍ ရိက္ခာကိုပေး၍ လွှတ်လိုက်၏။

ဇာတ်ပေါင်း... သဗ္ဗညူမြတ်စွာဘုရားသည် ဤဓမ္မဒေသနာကို ဆောင်တော်မူ၍ ယခုအခါ လာဠုဒါယီသည် ထိုအခါ လာဠကလုလင် ဖြစ်ဘူးပြီ။ ယခုအခါ ငါဘုရားသည်လျှင် ထိုအခါ ဒိသာ ပါမောက္ခဆရာ ဖြစ်ဘူးပြီဟုဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူ၏။