ဓမ္မဿဝနဝတ္ထုဂါထာ
၆-ပဏ္ဍိတဝဂ်
၁၀-ဓမ္မဿဝနဝတ္ထုပါဠိဂါထာ
အထာယံ ဣတရာ ပဇာ, တီရမေဝါနုဓာဝတိ။
မနုဿေသု၊ လူတို့တွင်။ ယေ ဇနာ၊ အကြင်လူတို့သည်။ ပါရဂါမိနော၊ နိဗ္ဗာန်တည်းဟူသော ဟိုဘက်ကမ်းသို့ သွားရောက် ကုန်၏။ တေ ဇနာ၊ ထိုလူတို့သည်။ အပ္ပကာ၊ နည်းကုန်၏။ အထ၊ ထို့ပြင်။ ဣတရာ၊ နိဗ္ဗာန်တည်းဟူသော ဟိုဘက်ကမ်းသို့ သွား ရောက်သူတို့မှ တစ်ပါးသော။ (ယာ) ပဇာ၊ အကြင်လူအပေါင်း သည်။ တီရမေဝ၊ သက္ကာယဒိဋ္ဌိတည်းဟူသော ဤဘက်ကမ်းသို့ သာ။ အနုဓာဝတိ၊ အစဉ်မပြတ်ပြေးသွားနေ၏။ အယံ ပဇာ ဧဝ၊ ဤလူအပေါင်းသည်သာ။ (ဗဟုတရာ၊ သာ၍များ၏။) (ပါ-၈၅)
ပါရဂါမိနော။ ။ ပါရေတိ ဂမေတီတိ ပါရံ(သံ၊ဋီ၊၂၊၄၀၇၊ အံ၊ဋီ၊၃၊၃၀၄)၊ ပါရေတိ သက္ကောတိ သံသာရဒုက္ခသန္တာပန္တိ ပါရံ၊ [ပါရ+အ၊] ပဂတာ+သံသာရစက္ကဿ အရာ ဧတသ္မာတိ ပါရံ(ဓာန်-ဋီ-၉)၊ အဂမိံသူတိ ဂါမိနော၊ ပါရံ+ဂါမိနော ပါရဂါမိနော၊ (အသေက္ခများ)၊ ဂစ္ဆန္တီတိ ဂါမိနော၊ပါရံ+ဂါမိနော ပါရဂါမိနော၊ (သေက္ခများ)၊ ဂမိဿန္တီတိ ဂါမိနော၊ ပါရံ+ ဂါမိနော ပါရဂါမိနော၊ (ကလျာဏပုထုဇဉ်တို့)၊ ၃မျိုးလုံးရအောင် “ပါရဂါမိနော စ+ပါရဂါမိနော စ+ပါရဂါမိနော စ ပါရဂါမိနော”ဟု ဧက သေသ်ပြု။ (သံ၊ဋ္ဌ၊၃၊၁၆၈၊ သံ၊ဋီ၊၂၊၄၀၈)
တေ ဇနာ ပါရမေဿန္တိ, မစ္စုဓေယျံ သုဒုတ္တရံ။
ယေ စ ခေါ ဇနာ၊ အကြင်လူတို့သည်ကား။ ဓမ္မေ၊ တရားကို။ သမ္မာ၊ ကောင်းစွာ။ အက္ခာတေ၊ ဟောကြားအပ်သော်။ [(တစ်နည်း) သမ္မာ၊ စွာ။ အက္ခာတေ၊ သော။ ဓမ္မေ၊ ၌။] ဓမ္မာနုဝတ္တိနော၊ တရားသို့ အစဉ်လိုက်၍ကျင့်ခြင်းရှိကုန်၏။ တေ ဇနာ၊ ထိုလူတို့သည်။ သုဒုတ္တရံ၊ အလွန်ခဲယဉ်းသဖြင့် ကူးမြောက်အပ်သော။ မစ္စုဓေယျံ၊ ကိလေသမာရ်, သေမင်းရန်၏တည်ရာ တေဘူမကဝဋ်ကို။ (တရိတွာ၊ ကူးမြောက်၍။) ပါရံ၊ နိဗ္ဗာန်တည်းဟူသော ဟိုဘက် ကမ်းသို့။ ဧဿန္တိ၊ ရောက်ကုန်လတ္တံ့။ (ပါ-၈၆)
ဓမ္မာနုဝတ္တိနော။ ။ အနုဝတ္တနံ အနုဝတ္တိ၊ [အနု+ဝတ္တ+ဣ၊] ဓမ္မဿ+ အနုဝတ္တိ ဧတေသန္တိ ဓမ္မာနုဝတ္တိနော၊ ဣကာရန္တဖြစ်၍ ဣတောညတ္ထေ ပုမေ(မောဂ်-၂၊၁၈၂)သုတ်, “ယောနံ နော”ဟူသော ဝိနာဓိကာရယောဂ ဝိဘာဂဖြင့် ယောဝိဘတ်ကို နောပြု(နိဒီ-၁၀၄)၊ (တစ်နည်း) ဓမ္မဿ+အနု- ဝတ္တိ ဓမ္မာနုဝတ္တိ၊ ဓမ္မာနုဝတ္တိ+ဧတေသံ အတ္ထီတိ ဓမ္မာနုဝတ္တိနော၊ [ဓမ္မာနုဝတ္တိ+ဤ၊] (တစ်နည်း) ဓမ္မံ+အနုဝတ္တန္တိ သီလေနာတိ ဓမ္မာနုဝတ္တိနော၊ [ဓမ္မ+အနု+ဝတ္တ+ဏီ၊] နောက်၂နည်းအလို ဒဏ္ဍိနောကဲ့သို့ ယောနံ နော သုတ်ဖြင့် ယောကို နောပြု။
အံ၊ဋ္ဌ၊၃၊၃၃၆။ ။ ထို၌ “ဓမ္မေ ဓမ္မာနုဝတ္တိနောတိ သမ္မာ အက္ခာတေ နဝဝိဓေ လောကုတ္တရဓမ္မေ အနုဓမ္မဝတ္တိနော၊ တဿ ဓမ္မဿာနုစ္ဆဝိကာယ သဟသီလာယ ပုဗ္ဗဘာဂပ္ပဋိပတ္တိယာ ပဝတ္တမာနာ”ဟု ဖွင့်၏၊ ထိုအလို “အနုစ္ဆဝိကာယ+ဝတ္တိနော အနုဝတ္တိနော-လျော်သော အကျင့်၌ ကျင့်လေ့ရှိသူများ၊ ဓမ္မဿ+အနုဝတ္တိနော ဓမ္မာနုဝတ္တိနော-လောကုတ္တရာ တရားအား လျော်သောအကျင့်၌ ကျင့်လေ့ရှိသူများ”ဟုပြု။ “ဓမ္မဿ+ အနုစ္ဆဝိကာ ဓမ္မာနုစ္ဆဝိကာ၊ ဓမ္မာနုစ္ဆဝိကာယ ဝတ္တန္တိ သီလေနာတိ ဓမ္မာနု- ဝတ္တိနော၊ (ဆဝိကာပုဒ်အကျေကြံ)”ဟုလည်း ပြုကြ၏၊ “ဓမ္မေ-လော ကုတ္တရာတရား၉ပါးကို၊ သမ္မာ-စွာ၊ အက္ခာတေ-သော်၊ ဓမ္မာနုဝတ္တိနောထိုလောကုတ္တရားအားလျော်သော သီလသမထဝိပဿနာဟူသော ရှေ့ ပိုင်းအကျင့်၌ ကျင့်လေ့ရှိကုန်၏”ဟု ပေးပါ။
မစ္စုဓေယျံ။ ။ “ဂုဏမာရဏဋ္ဌေန မစ္စု(ထေရ၊ဋ္ဌ၊၁၊၆၀)“ကို ကြည့် ၍ ကိလေသမာရ၌ မာရကို “ဒါနာဒိပုညေ မာရေတိ နိဝါရေတီတိ မာရော” ဟု ပြုသကဲ့သို့ “ဒါနာဒိပုညေ မာရေတိ နိဝါရေတီတိ မစ္စု”ဟု ပြု၍ ကိလေ သမာရ်ကိုယူ၊ ထိုနောင် “ဓီယတိ ဧတ္ထာတိ ဓေယျံ၊ [ဓာ+ဏျ၊] မစ္စုနော '+ဓေယျံ မစ္စုဓေယျံ”ဟု ဆက်။ အဖွင့်များ၌ “မစ္စု ဧတ္ထ ဓီယတီတိ မစ္စုဓေယျံ”ဟု လဟုကဝိဂြိုဟ်ပြု၏။
ဓမ္မဿဝနဝတ္ထုဂါထာနိဿယပြီးပြီ။